نقش مولفه های کالبدی در حس مکان مجموعه های مسکونی: مقایسه دو مجموعه مسکونی کوی استادان و شهرک نیوساید اهواز

مکان پدیده ایست که انسان در طول زندگی خود به آن معنا بخشیده و وابسته می شود. جایگاه عوامل کالبدی به واسطه گریزناپذیر بودن امر کالبد در معماری سبب شکل گیری پایگاه وجودی در افراد می گردد. هدف از این مطالعه تاثیر مولفه های کالبدی بر دو مجموعه مسکونی کوی استادان و شهرک نیوساید اهواز و مشخص کردن تاثیر سهم هریک از این مولفه ها بر القای حس مکان توسط مخاطبین است. این تحقیق با روش ترکیبی کیفی در کمی، ابتدا به جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای با تکنیک اسنادی پرداخته و سپس از تکنیک دلفی برای صحت سنجی مولفه های استخراج شده از متون بهره گرفته است. مولفه ها در پرسشنامه با طیف لیکرت بین ساکنین توزیع شده است. نتایج با نرم افزار SPSS و با استفاده از آماره های مختلف تحلیل استفاده شده است. نتایج حاکی از این است که در مجموعه مسکونی کوی استادان بیشترین سهم مربوط به مولفه های تنوع، نورپردازی، با مقدار(۰۰۰/۱)، حضور نیمکت ها با مقدار (۹۴۶/۰) و کمترین سهم مربوط به سهولت دسترسی با مقدار (۳۸۳/۰) است. در واقع در ایجاد حس تعلق، عامل نورپردازی دارای تاثیر بسزایی است. تنوع فضایی در این مجموعه مسکونی و وجود نیمکت ها موجب افزایش زمان حضور در فضا شده است و همین امر موجب افزایش دل بستگی و ایجاد حس مکان می­شود. در مجموعه مسکونی نیوساید بیشترین همبستگی بین متغیر فضای سبز با دیگر متغیرهاست و بیشترین به صورت موردی بین خوانایی و تنوع با مقدار (۹۵۵/۰) و سپس فضای سبز با معنادهی (۹۲۱/۰) و کمترین بین نما و کف سازی با مقدار (۱۰۴/۰) است. در مجموعه مسکونی نیوساید، تنوع فضایی را به وسیله مکان عرضه می کند و میزان خوانایی آن موجب ایجاد فهم یا درک مکان می­شود. همچنین فضای سبز، امکان حضور پذیری و استفاده از فضا را افزایش داده است.

کلیدواژه ها:

physical components ، dictation of place ، Kuy-e Ostadan residential complex ، New Side town of Ahvaz. ، مولفه های کالبدی ، حس مکان ، مجموعه مسکونی کوی استادان ، شهرک نیوساید اهواز.