ساخت شناسی و معناپژوهی واژه های هم نویسه در قرآن کریم

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 191

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQR-26-98_004

تاریخ نمایه سازی: 30 مرداد 1400

چکیده مقاله:

«واژه» عنصر بنیادین هر زبان و ماده اصلی ساختار سخن است. این عنصر اساسی در قرآن کریم از شکوه ویژه اعجازین برخوردار بوده، کارویژه های گوناگونی دارد. یکی از کارویژه های واژگان قرآنی «هم نویسه» (Homograph) بودن برخی از اسم ها و فعل های آن است. این چگونگی بسامد قابل توجهی در قرآن کریم داشته، در فرآیند ترجمه و تفسیر تاثیر فراوانی دارد. مقاله پیش رو پژوهشی نظری است که به روش تحلیلی- توصیفی، واژه های هم نویسه موجود در این متن وحیانی را مورد بررسی قرار داده، پژوهشگران از رهگذر پردازش داده ها به نتایج زیر دست یافته است: ۱. وجود واژه های هم نویسه در قرآن کریم نشانه روشن ظرفیت منحصربه فرد این کتاب آسمانی و زبان عربی در اختصاص الفاظ مناسب با معنا و مقتضای حال است. ۲. برخی از واژگان قرآن کریم «هم نویسه نما» بوده واجد شرایط واژگان «هم نویسه» نیستند. ۳. خاستگاه واژگان «هم نویسه» موجود در قرآن کریم کارکرد های متفاوت معنایی، تعدد گویش و نیز دگرگونی های عارض بر واژگان در فرآیند تصریف است.

کلیدواژه ها:

قرآن/ هم نویسه/ تعدد گویش/ هم نویسه نما

نویسندگان

علی اوسط خانجانی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

فاطمه عظیمی فرد

دانش آموخته دکترای دانشگاه علامه طباطبایی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آلوسی، سید محمود (۱۴۱۵ق)، روح­المعانی فی النفسیر القرآن العظیم، بیروت: ...
  • ابن اثیر، محمدبن محمد (۱۹۷۹)، النهایه فی غریب الحدیث و ...
  • ابن درید، محمد بن الحسن (۱۹۸۸)، جمهره اللغه، بیروت: دارالعلم ...
  • ابن سیده، علی بن اسماعیل (۱۴۲۱ق)، المحکم و المحیط، بیروت: ...
  • ابن عجیبه، احمد بن محمد بن مهدی (۱۴۲۳ق)، البحر المدید ...
  • اندلسی، ابن عطیه (۱۴۱۳ق)، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، ...
  • ابن فارس، احمد بن زکریا (۲۰۰۸)، معجم مقاییس اللغه، بیروت: ...
  • ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۰۸ق)، لسان العرب، بیروت: داراحیاء ...
  • ابوعبیده، معمربن مثنی (۱۳۸۱ق)، مجاز القرآن، قاهره: مکتبه الخانجی ...
  • ازهری، محمدبن احمد (۱۴۲۱ق)، تهذیب اللغه، بیروت: داراحیاء التراث العربی ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۰۸ق)، المفردات فی غریب القرآن، ...
  • بغوی، حسین بن مسعود (۱۴۱۷)، معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، ...
  • بیضاوی، عبدالله بن عمر (بی تا)، انوار التزیل و اسرارالتاویل، ...
  • پالمر، فرانک ر (۱۳۶۶)، نگاهی تازه به معناشناسی. ترجمه دکتر ...
  • جرجانی، ابوالفتوح (۱۴۰۴)، آیات الاحکام، تهران: انتشارات نوید ...
  • جوادی آمل، عبدالله (۱۳۹۵)، تسینم تفسیر قرآن کریم، قم: مرکز ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد (۱۳۷۶)، الصحاح تاج اللغه و صحاح ...
  • حسین نژاد، محمدعلی (۱۳۸۰)، بررسی مسائل زبانی در تقطیع و ...
  • حمیری، نشوان بن سعید (۱۴۲۰)، شمس­العلوم و دواء کلام العرب ...
  • خسروانی، علی رضا (۱۳۹۰)، تفسیر خسروی، تهران: انتشارات اسلامیه ...
  • خمینی، روح­الله (بی تا)، تحریرالوسیله، تهران: مکتبه العلمیه الاسلامیه ...
  • رازی، ابوالفتوح حسین بن علی (۱۴۰۸)، روض­الجنان و روح الجنان ...
  • الزبیدی، مرتضی (۱۴۱۴)، تاج­العروس، بیروت: دارالفکر ...
  • زجاج، ابراهیم بن سری (۱۴۲۰)، اعراب­القرآن، بیروت: دارالکتب البنانی ...
  • زمخشری، محمود بن عمر (۱۳۸۶)، مقدمه الادب، تهران: موسسه مطالعات ...
  • ، (۱۴۰۲).اساس­البلاغه، بیروت: المعرفه ...
  • ، (۱۴۰۷).الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دارالکتب اللبنانی ...
  • سبزواری، محمد بن حبیب­الله (۱۴۱۹)، ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن، ...
  • سیوطی، عبدالرحمن جلال­الدین (۱۴۰۴)، الدرالمنثور، بیروت: داراحیاء التراث العربی ...
  • شبر، عبدالله (۱۴۱۲)، تفسیر القرآن الکریم، بیروت: دارالبلاغه للطباعه و ...
  • صادقی تهرانی، محمد (۱۴۱۹)، البلاغ فی تفسیرالقرآن بالقرآن، قم: نشر ...
  • صعیدی، عبدالفتاح و موسی، حسین یوسف (۱۴۱۰)، الافصاح فی فقه ...
  • صفوی، کورش (۱۳۸۴)، فرهنگ توصیفی معناشناسی. تهران: فرهنگ معاصر ...
  • الطالقانی، صاحب بن عباد (۱۴۱۴)، المحیط فی اللغه، بیروت: عالم ...
  • طبری، محمدبن جریر (۱۳۱۲)، جامع البیان فی تاویل القرآن، بیروت: ...
  • طریحی، فخرالدین (۱۴۰۳)، مجمع­البحرین، بیروت: داراحیاء التراث العربی ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد الحسن ( بی تا)، التبیان فی تفسیرالقرآن، ...
  • عاملی، ابراهیم (۱۳۶۰)، تفسیر عاملی، تحقیق علی اکبر غفاری، تهران: ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۹۷۵)، کتاب العین، قم: نشر هجرت ...
  • فضل­الله، سیدمحمد حسین (۱۴۱۹)، تفسیر من وحی القرآن، بیروت: دارالملاک ...
  • فیروزآبادی، محمدبن یعقوب (۱۴۱۵)، القاموس المحیط، بیروت: دارالکتب العلمیه ...
  • قرشی بنابی، علی اکبر، (۱۳۷۷)، قاموس قرآن، قم: مرکز فرهنگی ...
  • قرطبی، محمد بن احمد (۱۳۶۳)، الجامع لاحکام القرآن، تهران: انتشارات ...
  • قمی، می رزامحمد (۱۴۱۰)، کنزالدقائق، قم: موسسه النشرالاسلامی ...
  • قنبری، عاطفه (۱۳۷۷) بررسی مساله چندمعنایی در زبان فارسی. رساله ...
  • کاشانی، مولی فتح­الله ابن شکرالله (۱۴۲۳)، زبده التفاسیر، قم: موسسه ...
  • کلینی، ابوجعفر محمدبن یعقوب (۱۳۸۶)، اصول کافی، قم: انتشارات قائم ...
  • لاینز، جان (۱۳۹۱)، درآمدی بر معناشناسی زبان. ترجمه کورش صفوی. ...
  • مدنی، ابن معصوم علی بن احمد (۱۴۲۶)، الطراز الاول و ...
  • مرادزاده، شهروز (۱۳۸۱)، طبقه بندی هم نویسه های خط فارسی. ...
  • مراغی، احمد بن مصطفی (۱۳۶۵)، تفسیر مراعی، بیروت: داراحیاء التراث ...
  • معرفت، محمدهادی (۱۳۸۶)، التمهید فی علوم القرآن، قم: موسسه التمهید ...
  • نمایش کامل مراجع