بررسی پتانسیل ها و موانع رشد مناطق ویژه اقتصادی ( بررسی موردی منطقه آزاد ارس)

مناطق آزاد، علیرغم داشتن محدود جغرافیایی کوچک، با توجه به فلسفه وجودی متمایز و نوع مدیریت ویژه، در صورت به کارگیری سیاست های کارآمد و اصولی می توانند به عنوان گلوگاه هایی کوچک، اما با نقش آفرینی های کلان در عرصه معادلات اقتصادی ظاهر شوند . البته، نقش آفرینی کلان این مناطق در معادلات اقتصادی، تا حد زیادی تحت تاثیر موقعیت جغرافیایی منطقه می باشد . در همینراستا، در این کار، سعی شده است، پتانسیل های رشد و توسعه منطقه آزاد تجاری صنعتی ارس در شمال غرب ایران، با توجه به واقعیت های جغرافیایی منطقه، به عنوان دروازه ورودی و ارتباطی ایران با کشورهای CIS و نقش و پتانسیل های اقتصادی آن در بطن این منطقه مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد . نتایج نشان داد که منطقه آزاد ارس با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود، بهلحاظ ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی، علاوه بر پیوند اقتصاد ایران به کشورهای CIS و اروپا، با توجه به واقع شدن منطقه شمال غرب ایران در کمربند کریدورهای ارتباطی شمال - جنوب و شرق- غرب، می تواند به عنوان یک مرکز فعال در زمینه صادرات مجدد، بویژه در بین حوزه های جغرافیایی اروپا، قفقاز، آسیای مرکزی از یک طرف و نیز آناتولی، خاورمیانه، آسیای جنوبی، چین از طرفدیگر نقش آفرینی نماید. شایان ذکر است، بالفعل شدن چنین پتانسیلی، می تواند علاوه بر کارکردهای کلان اقتصادی و ارتقاء نقش آفرینی اقتصادی منطقه، با توجه به تبادلات فرهنگی موجود بین حوزه های پیرامونی منطقه، به لحاظ ژئوپلیتیکی، زمینه ساز نوعی همگرایی منطقه ای نیز باشد .

کلیدواژه ها:

ارس ، رشد و توسعه ، ترانزیت ، صادرات ، منطقه آزاد