محمد آذرفر - دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه علوم و تحقیقات تهران
نیر طهوری - استادیار گروه هنر دانشگاه علوم وتحقیقات تهران

در این مقاله، سعی شد که به مفهوم ذکر به عنوان یکی از مهمترین صفات هنر و معماری اسلامی، کهبعد عملی و نظری آن برای هنرمندان اسلامی به یک سلوک دائمی در تربیت نفس و هم به عنوان نظمدهنده ی عناصر هنری و معماری است، پرداخته شود. ذکر به عنوان یکی از صفات هنر و معماری اسلامیدر کشف انواع مختلف موتیف ها در هنر و معماری ضروری به نظر می رسد. از این رو در پژوهش حاضر باروش توصیفی، تحلیلی به بررسی مفهوم ذکر و ظهور آن در هنر و معماری اسلامی به خصوص مسجدخواهیم پرداخت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که مسئله ذکر هم از منظر رفتاری عملی برایهنرمندان و هم از منظر اهمیت در فضاسازی که هنر و معماری اسلامی با استفاه از انواع فرم ها، نمادها،تزیینات و تناسبات سلسله مراتبی اش نوعی جهان بینی خاصی را یادآوری می کند، از جایگاه مهمی برخورداربوده است.

ذکر، معماری و هنر ذاکرانه، هنر اسلامی