الهام شادبهر - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی رودخانه دانشکده مهندسی آب
محمدرضا مجدزاده طباطبایی - استادیار دانشکده مهندسی آب
احمد رضوی - مربی دانشکده مهندسی آب دانشگاه صنعت آب و برق شهید عباسپور

در پروژه های آبی تخمین دبی جریان برای محاسبات پروفیل سطح آب بسیار حائزاهمیت می باشد . بطورکلی دبی جریان در رودخانه های شنی به مقاومت جریان وابستگی زیادی دارد . روشهای مختلفی برای تخمین ضریب زبری توسط افراد مختلفی ارائه شده است ، یکنواخت کاربرد دارند . رودخانه های شنی دارای ضریب زبری بالایی هستند، اما استفاده از روشهای معمول برای تعیین ضریب زبری ، ما را به برآورد کمتری از آن هدایت می کند، در نتیجه سرعت جریان بیشتر و عمق جریان کمتر تخمین زده می شود [1] ، بدلیل اینکه اثر گودآبها و خیزآبها در آنها در نظر گرفته نشده است، در حالی که به علت اثر عمق باقیمانده در گودآبها هنگام دبی صفر و اثر برگشت آب از پائین دست خیزآبها در دبی های کم [2,3] ، ضریب زبری در گودآبها و خیزآبها بسیار متفاوت می باشد، لذا نتایج ارائه شده در معادلات قبلی ممکن است دارای خطای زیادی باشند . هدف از این مقاله ارائه معادله بی بعدی برای تعیین ضریب زبری در رودخانه های شنی می باشد، که در آن اثر هیدرولیک جریان در گودآبها و خیزآبها دیده شده است ، لازم به ذکر است این معادله از داده های صحرایی رودخانه های مختلف ایران و دیگر کشورها بویژه کشور انگلستان با استفاده از آنالیز ابعادی بدست آمده است و در همه سیستمهای آحاد قابل استفاده می باشد .

ضریب زبری ، مقاومت جریان ، گودآب ، خیزآب ، نسبت استغراق ، مقیاس زبری