آریا وفائیان - دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گیلان، ایران
فاطمه سعید نیشابوری - دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره توانبخشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رشت، گیلان، ایران

نارساخوانی به عنوان یکی از شایع ترین نوع اختلال یادگیری منشاء بیش از ۲۵ درصد از افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی است. بر این اساس هدف پژوهش تعیین اثربخشی توانبخشی شناختی بر بهبود کارکردهای اجرایی دانش آموزان مقطع ابتدایی مبتلا به نارساخوانی بود. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی مبتلا به نارساخوانی مراجعه کننده به مدارس اختلالات یادگیری شهر رشت در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰تشکیل میدادند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، ۳۰ دانش آموز دارای نارساخوانی انتخاب، و در گروه های آزمایش و گواه ۱۵)دانش آموز در هر گروه) به صورت تصادفی جایدهی شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه رتبه بندی رفتاری کنشهای اجرایی (بریف) (جرارد و همکاران، (۲۰۰۰ و برای تحلیل داده از روش تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری استفاده شد. یافته ها نشان داد که آموزش توان بخشی شناختی تاثیر معناداری بر بهبود کارکردهای اجرایی کلی و مولفه های بازداری، انتقال توجه، کنترل هیجانی، آغازگری، حافظه کاری، برنامه ریزی، سازماندهی مواد، و کنترل داشتند .(P<۰/۰۱) در نتیجه درمان توانبخشی شناختی با ارتقای توانایی های ذهنی و شناختی با توجه به اصل انعطاف پذیری عصبی در بهبود کارکردهای اجرایی موثر است.

توانبخشی شناختی، کارکردهای اجرایی، نارساخوانی.