تحلیل محتوای کتاب های «عربی زبان قرآن» متوسطه دوم (عمومی) بر اساس برنامه درسی و رویکرد ارتباطی آموزش زبان

آموزش زبان دوم با توجه به ماهیت فرهنگی و ایدئولوژیک آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. همچنین اهداف خرد و راهبردهای آموزشی و فرهنگی هر زبان خارجی در چارچوب سیاست های کلی یک نظام آموزشی تعریف می گردد. با بررسی کتاب های "عربی زبان قرآن" در مقطع متوسطه دوم به نظر می رسد که این منابع نه با هدف آموزش زبان عربی با رویکردی کاربردی، بلکه با اهدافی خاص از قبیل فهم زبان قرآن، متون دینی و زبان فارسی تدوین شده است. این پژوهش با روش تحلیل محتوا، کتاب های فوق را بر اساس ۷ شاخص اصلی و ۳۲ شاخص فرعی، در سطح واژه ها، متون، قواعد، تمرین ها، مهارت های زبانی و فرهنگ بررسی کرده و میزان انطباق آن ها را از یک سو با اهداف برنامه درسی و از سویی دیگر با معیارهای رویکرد ارتباطی ارزیابی نموده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که کتاب های نونگاشت عربی در مجموع ۴۵% شاخص ها را در حد خوب، ۳۹% را درحد متوسط و۱۶% را ضعیف، پوشش داده است. این کتاب ها با تمرکز بر واژه های قرآنی، مفاهیم دینی اخلاقی و فرهنگ اسلامی ایرانی و با بهره گیری از ۱۹۰آیه و۱۲۰حدیث در بیشتر متون، تمرین ها و تصاویر درصدد پوشش اهداف برنامه درسی است و به معیارهای ارتباطی مانند بافت مندی، تمرین های گروهی و آموزش هماهنگ مهارت های زبانی کمتر توجه نموده است.

کلیدواژه ها:

عربی زبان قرآن ، تحلیل محتوا ، برنامه ی درسی ، رویکرد ارتباطی