فاطمه السادات هاشمی نژاد - کارشناس ارشد برنامه ریزی توسعه منطقه ای، دبیر آموزش و پرورش، مدرس دانشگاه پیام نور، اراک، ایران
مریم اولیائی ترشیز - دانشجو دکتری برنامه ریزی شهری، مشهد، ایران.

از دیدگاه برنامه ریزی ، شهر به عنوان یک سیستم دارای حیات است که حفظ پایداری آن به عنوان یک موجودزنده که زندگی انسان ها در آن جاری است، دارای اهمیت بسیاری است. همچنین از آن جایی که سیستم شهری از فعالیت ها و رفتارهای انسانی تاثیر می پذیرد و بسته به فرهنگ و عقاید آن ها کالبد های متنوعی به خود می گیرد و این کنش های انسانی هر جامعه است که در راستای فرهنگ ها و باورهای آن توسعه کالبدی شهر را تعیین می کند. از این بررسی تاثیر پیروی از الگوهای ایرانی_اسلامی بر توسعه پایدار کالبد شهری به عنوان هدف پژوهش انتخاب گردیده است. این تحقیق از نوع کاربردی است و روش آن تحلیلی_استنباطی است و برای سنجش موضوع پژوهش از مدل تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارExpert Choiceاستفاده گردیده است و برای بررسی دقیق تر ، نظر کارشناسان در خصوص هسته قدیمی شهرهایی از ایران که نمونه ی بارزی از شکوه الگوهای ایرانی_اسلامی را در کالبد خود دارند با استفاده از مدل فوق تحلیل گردیده است . یافته های این پژوهش بیانگر تاثیر مثبت حرکت در راستای الگوی ایرانی–اسلامی در دستیابی به توسعه پایدار شهری در بعد کالبدی می باشد و علاوه بر تایید ارتباط بین معیارهای توسعه پایدار و ویژگی های الگوی ایرانی– اسلامی در بعد کالبدی ، در شهرهای مورد بررسی نیز وجود این ارتباط تایید شده است . از این رو حرکت در مسیر احیای الگوهای کالبدی ایرانی_اسلامی ،ما را در حفظ و تقویت فرهنگ کشورمان و دستیابی به توسعه شهری پایدار یاری می کند.بنابراین در حال حاضر گسترش این الگو در کالبد شهرها بر اساس شرایط ویژه فرهنگی ، اجتماعی ، اقتصادی و اقلیمی آن ها برای نیل به توسعه پایدار شهر در وجه کالبدی ضروری است.

توسعه پایدار ، الگوی ایرانی_اسلامی ، کالبد شهر،ایران.