مسعود باتر - استادیار گروه حفاظت و مرمت آثار تاریخی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه زابل

استفاده از مصالح خاکی، بخشی از فرهنگ و هویت معماری ما را در مناطق شهری و روستایی، به ویژه در نواحی گرم وخشک است. در میان مصالح مختلف خاکی، اندود کاهگل یکی از قدیمیترین ملاتها و اندودهای سنتی خاکی است که ازگذشته های دور تاکنون در بسیاری از بناها برای عایق بندی پشت بام و نمای ساختمان در مقابل رطوبت و بارندگی استفاده شده است. با وجود اهمیت فوق العاده و گستردگی استفاده از این اندود سنتی بوم آورد در ایران، به ویژه درمناطق روستایی، تاکنون پژوهشی در مورد بهینه سازی روش عمل آوری آن و ارتقای کیفیت آن با افزونه های مناسب معدنی، انجام نشده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی شیوه های بهینه عمل آوری کاهگل و بهبود خواص فیزیکی ومکانیکی آن با استفاده از افزونه های میکرونیزه به کمک روش های تجربی است. در این پژوهش، پس از انتخاب خاک مناسب از طریق مطالعه آزمایشگاهی، نمونه های مختلف کاهگل تهیه شده با مدت زمان مختلف عمل آوری و افزونه های متفاوت معدنی میکرونیزه، با آزمون های آزمایشگاهی استاندارد، مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت تا بدین ترتیب، تاثیرمدت زمان عمل آوری و به کارگیری افزونه های معدنی میکرونیزه مختلف بر خواص مختلف فیزیکی و مکانیکی اندودکاهگل مشخص شود. بررسی مولفه های مختلف فیزیکی و مکانیکی، همچون: مقاومت فشاری، مقاومت کششی، ضریب نفوذپذیری و دوام در مقابل فرسایش ناشی از بارش مصنوعی حاکی از تاثیر مثبت بهینه سازی کاهگل با عمل آوری مناسب و استفاده از افزونه های میکرونیزه معدنی داشت.

معماری خشت و گلی، معماری روستایی، اندود کاهگل، عمل آوری، افزونه های میکرونیزه معدنی