گونه های «هم حضوری» و «تراگونگی» پیش متن داستان اسکندر شاهنامه فردوسی در پس متن شرفنامه حکیم نظامی؛ براساس نظریه ژرار ژنت

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: پژوهشنامه ادبیات داستانی، دوره: 10، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_RPRAZI-10-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 588
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدعلی اکبر شریعتی فر

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

چکیده

بینامتنیت رویکردی ادبی است که به منتقدان این امکان را می دهد تا به شیوه ای علمی و نظام مند، پیوندهای میان آثار را بررسی کنند. ارتباط متون موضوعی است که با ساختارگرایی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت. نخستین­بار ژولیا کریستوا در روابط متون، «بینامتنیت» را به­کار برد. پس از وی افرادی به بررسی مباحث بینامتنی از دیدگاه های متفاوت پرداختند. یکی از آنان ژرار ژنت است که روابط میان متنی را با تمام تغییرات آن، گسترده تر و نظام یافته تر بررسی کرد و آن را ترامتنیت نامید. ژنت یکی از مهم ترین نظریه پردازان این رویکرد است که در کاربردی کردن آن نقش اساسی دارد. ژنت، ارتباط یک متن با متون یکدیگر را مطرح کرده است. یکی از مفاهیم بینامتنی، تاثیرپذیری صریح و غیر صریح و ضمنی متون ادبی از منابع دیگراست. نوشتار پیش رو با شیوه کتابخانه ای و تحلیلی با هدف برقراری ارتباط میان نظریه بینامتنیت ژنت و گونه های تاثیر و تاثر متون از یکدیگر، موضوع پژوهش خود را داستان اسکندر شرفنامه به عنوان «پس متن» و داستان اسکندر شاهنامه به عنوان «پیش­متن» انتخاب کرده تا در مقایسه با یکدیگر براساس آرای ژنت، آن­ها را بررسی و تحلیل کند و پاسخ پرسش­هایی همچون آیا پیش­متن داستان اسکندر شاهنامه در پس­متن داستان اسکندر شرفنامه تاثیر داشته است؟ و چگونگی ارتباط پیش­متنی و پس­متنی براساس نظریه ژرار ژنت را روشن سازد.  

کلیدواژه ها

اسکندر, شاهنامه, شرفنامه, ژنت, همان گونگی, بینامتنیت, بیش­متنیت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.