تحلیل گفتمانی کتاب تاریخ یازدهم انسانی بر اساس هویت ملی و مذهبی

از نظر هویتی در ایران میتوان دو گفتمان را در برابر یکدیگر دید. گفتمان ایران گرایی با تاکید بر میراث تمدنی قبل از اسلام و گفتمان اسلام گرایی با تاکید بر میراث دوران اسلامی که بر سر تثبیت معانی در حال رقابت هستند. از فاکتورهای مهم در توسعه و پیشرفت یک جامعه وجود گفتمانی در عرصه اجتماعی است که بتواند میان همه سوژه ها حس همبستگی، تعلق سرزمینی و هویت مشترک ایجاد کند. این در حالی است که برخوردهای افراطی سوژه های طرفدار هرکدام از این دو گفتمان که به نفی دیگری می پردازند اثرات منفی در ایجاد حس همبستگی اجتماعی دارد. شخصیت و نگرش افراد نسبت به فرهنگ و میراث مشترک اجتماعی در مدرسه طی فرایند آموزش با استفاده از منابع درسی صورت میگیرد و از این میان درس تاریخ جایگاه بسیار مهمی در ایجاد ، تقویت و نهادینه کردن مفاهیم گفتمانی دارد. در پژوهش حاضر با استفاده از نظریه گفتمان لاکلاو و موف،کتاب تاریخ یازدهم متوسطه را موردبررسی قرار میدهیم. سوال پژوهش این است که مولفه ها و مفاهیم در این کتاب به سوی چه معنی مرکزی و گفتمانی مفصل بندی شده است؟بررسیهای انجام گرفته و تجزیه وتحلیل متن کتاب بیانگر این است که کتاب حاضر به هدف تثبیت معانی حول محور گفتمانی است که دال مرکزی آن متشکل از دال های اصلی دو گفتمان قبلی و با تاکید بر ایران است.

کلیدواژه ها:

تحلیل گفتمان ، تاریخ یازدهم متوسطه ، آموزش تاریخ