سیدمحمدرضا صلواتی - مدرس و محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی مرکز خراسان رضوی
احمد حسن آبادی - استاد، دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد،مشهد، ایران.
محسن تیموری - دانش آموخته دکتری، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
علی اکبر سالاری - دانش آموخته دکتری، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

تاثیر فرآوری حرارتی گندم و آنزیم بر انرژی قابل متابولیسم ظاهری و قابلیت هضم پروتئین و ماده خشک آن و تاثیر استفاده از آنها در جیره بر عملکرد رشد، مورفولوژی ژژنوم و جمعیت میکروبی ایلئوم جوجه های گوشتی بررسی شد. به همین منظور از ۴۸۰ قطعه جوجه گوشتی در یک آزمایش فاکتوریل ۲×۴ با سه سطح فرآوری حرارتی گندم در دماهای ۵۵، ۷۰ و ۸۵ درجه سانتیگراد به مدت ۲/۵ دقیقه (همراه با یک تیمار بدون فرآوری) و آنزیم روابیو (صفر و ۵۰۰ گرم در تن خوراک) در قالب طرح کاملا تصادفی با هشت تیمار، شش تکرار و ۱۰ قطعه پرنده در هر تکرار در سن ۴۲-۲۵ روزگی استفاده شد. فرآوری حرارتی گندم در ۵۵ و ۸۵ درجه سانتیگراد باعث افزایش انرژی قابل متابولیسم ظاهری آن نسبت به تیمار بدون فرآوری شد؛ به طوری که انرژی قابل متابولیسم گندم فرآوری شده در دمای ۸۵ درجه سانتیگراد، ۲/۴۹ درصد بیشتر از گندم فرآوری نشده بود (۰/۰۵>P). مکمل آنزیمی انرژی قابل متابولیسم گندم را به طور معنی داری افزایش داد (۰/۰۵>P). فرآوری گندم در هر سه دما ارتفاع ویلی های ژژنوم را نسبت به گروه بدون فرآوری کاهش داد (۰/۰۱>P). فرآوری گندم در دماهای ۷۰ و ۸۵ درجه سانتیگراد جمعیت لاکتوباسیل ها را نسبت به تیمار بدون فرآوری افزایش داد (۰/۰۵=P). استفاده از آنزیم در جیره باعث کاهش مصرف خوراک جوجه ها و کاهش ارتفاع ویلی های ژژنوم شد (۰/۰۵>P). بر اساس نتایج این آزمایش، استفاده از مکمل آنزیمی و فرآوری حرارتی دانه گندم انرژی قابل متابولیسم ظاهری آن را بهبود می بخشند اما تاثیری بر عملکرد رشد جوجه های گوشتی ندارند

جوجه گوشتی, عملکرد, فرآوری حرارتی, گندم, مکمل آنزیمی