رده شناسی نظام آغازگر در دو زبان فارسی و ترکی آذری

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 9، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_LRR-9-6_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 204
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد فرشبافیان

Assistant Professor of Persian language and Literature, Tabriz University

اسماعیل صفائی اصل

Alumnus in Linguistics, PhD, Allameh Tabataba'i University

یوسف آرام

Assistant Professor of Linguistics, Bu-Ali Sina University, Hamedan

چکیده

این مقاله در چارچوب «رده­شناسی نقش­گرای نظام­مند» و با تکیه بر تعمیم­های رده­شناختی متیسن (۲۰۰۴) کوشیده است، رفتارهای رده­شناختی نظام آغازگر دو زبان فارسی و ترکی آذری را که به لحاظ نسبی به دو خانواده زبانی متفاوت متعلق­اند، توصیف و مقایسه کند. به بیانی مشخص­تر، این پژوهش تلاش کرده است به این پرسش اساسی پاسخ دهد که با توجه به تعمیم­های رده­شناختی متیسن، نظام آغازگر و مشخصا سه زیرنظام «نشان­داری آغازگر»، «گزینش آغازگر»، و «نوع آغازگر» در زبان فارسی چه تفاوت­ها و شباهت­هایی با آن نظام­ها در زبان ترکی آذری دارند. مطالعه حاضر نشان داد که دو زبان فارسی و ترکی آذری ۱) دارای ساخت آغازگری پایان­بخشی تقریبا همانند هستند، ۲) با آغازگرهای بی­نشان و نشان­دار به یک شکل برخورد می­کنند، ۳) افزون بر آغازگر ساده، دارای آغازگر چندگانه نیز هستند، ۴) با عناصر سازنده آغازگر چندگانه به یک شکل برخورد می­کنند و ۵) دارای نظام آغازگر وجه­آزاد هستند. این یافته­ها نشان می­دهد که دو زبان فارسی و ترکی آذری که به لحاظ نسبی کاملا متفاوت هستند، دارای نظام آغازگر و مشخصا سه زیرنظام «نشان­داری آغازگر»، «گزینش آغازگر»، و «نوع آغازگر» مشابهی هستند. این نتیجه با «اصل سازگاری محوری» هم­سو است. بر اساس این اصل، زبان­ها با توجه به محور جانشینی/ نظام و نه محور هم­نشینی/ ساخت، گرایش به سازگاری بیشتر با یکدیگر دارند.    

کلیدواژه ها

رده ­شناسی نقش­گرای نظام­ مند, تعمیم­های رده ­شناختی متیسن, نظام آغازگر, زبان فارسی, زبان ترکی آذری.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.