سیر تطور در نظریه های اصطلاح شناسی: از تحول واژگانی در نظریه عمومی تا دگردیسی واحدهای اصطلاح شناختی قالب بنیان
محل انتشار: دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 9، شماره: 6
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 218
فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LRR-9-6_005
تاریخ نمایه سازی: 12 مرداد 1400
چکیده مقاله:
«اصطلاحشناسی» قلمروی بینارشتهای میان رشتههایی همچون زبانشناسی کاربردی، ترجمهشناسی، علوم زبانی، روانشناسی و مهندسی ارتباطات است. در دهه اخیر پرسشهای بسیاری در زمینه مفاهیم، اصول، ارزشها، چارچوبها و دامنه عملکردی این رشته جدید بهوجود آمده است. بنابراین، به پژوهش درباره مولفههایی که در تغییر و تکوین نظریههای توصیفی واژهشناسی ازجمله نظریه اصطلاحشناسی عمومی موثر بوده، بیش از گذشته توجه شده است. مسئله اینجاست که کدام یک از مجموعه مولفهها سبب شده تا اندیشمندان از نظریههای عمومی اصطلاحشناسی گسسته و بهسمت نظریههای ارتباطی اجتماعی و شناختی سوق داده شوند؟ به عبارت دیگر، کدام عامل یا مجموعه عوامل در قطع ارتباط نظریههای اصطلاحشناختی واژهمحور و حرکت آنها بهسمت نظریههای قالببنیان نقش داشتهاند؟ بهنظر میرسد تفاوت در واحدهای تشکیلدهنده معنا در هر یک از نظریهها و نیز عدم توجه به بافتار و ساختار شکلگیری اصطلاحات علمی و تخصصی در نظریههای عمومی سبب شده است تا هر یک از این نظریهها، مفاهیم و مفروضهای پیشین را به چالش کشد.
این مقاله در نظر دارد تا با نگاه به دلایل پیدایش این نظریهها در بستر تاریخی و نیز با توجه به اصول و مفاهیم حاکم بر آنها، علل زاویهگیری این نظریهها با یکدیگر را بر اساس روابط کارکردی میان کلمه، اصطلاح و نحو توضیح دهد و از این رهگذر موارد قوت و ضعف هر نظریه را بیرون کشد. در نهایت، مطالعههای سببشناختی در روند تکوینی این نظریهها میتواند هم چارچوب نظری مناسبی برای پژوهشگران زبانهای تخصصی فراهم آورد و هم چشماندازی عملی برای سمت و سوگیریهای آتی در گرایش اصطلاحشناسی نظری برای محققان این عرصه مهیا سازد.
کلیدواژه ها:
Keywords: Terminology ، General Terminology Theory ، Socio-communicative approach ، Frame-based terminology ، واژه های کلیدی: اصطلاح شناسی ، اصطلاح شناسی عمومی ، رویکرد ارتباطی اجتماعی ، اصطلاح شناسی شناختی قالب بنیان.
نویسندگان
معصومه شیری
پژوهشگر واژه گزینی و اصطلاح شناسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران، ایران.
نصرت حجازی
استادیار زبان فرانسه دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :