سیر تطور در نظریه های اصطلاح شناسی: از تحول واژگانی در نظریه عمومی تا دگردیسی واحدهای اصطلاح شناختی قالب بنیان

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 218

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LRR-9-6_005

تاریخ نمایه سازی: 12 مرداد 1400

چکیده مقاله:

«اصطلاحشناسی» قلمروی بینارشتهای میان رشتههایی همچون زبانشناسی کاربردی، ترجمهشناسی، علوم زبانی، روانشناسی و مهندسی ارتباطات است. در دهه اخیر پرسش­های بسیاری در زمینه مفاهیم، اصول، ارزشها، چارچوبها و دامنه عملکردی این رشته جدید به­وجود آمده است. بنابراین، به پژوهش­ درباره مولفههایی که در تغییر و تکوین نظریههای توصیفی واژهشناسی ازجمله نظریه اصطلاحشناسی عمومی موثر بوده، بیش از گذشته توجه شده است. مسئله اینجاست که کدام یک از مجموعه مولفهها سبب شده تا اندیشمندان از نظریههای عمومی اصطلاحشناسی گسسته و به­سمت نظریههای ارتباطی اجتماعی و شناختی سوق داده شوند؟ به عبارت دیگر، کدام عامل یا مجموعه­ عوامل در قطع ارتباط نظریههای اصطلاحشناختی واژهمحور و حرکت آن­ها به­سمت نظریههای قالببنیان نقش داشتهاند؟ به­نظر میرسد تفاوت در واحدهای تشکیلدهنده معنا در هر یک از نظریهها و نیز عدم توجه به بافتار و ساختار شکلگیری اصطلاحات علمی و تخصصی در نظریه­های عمومی سبب شده است تا هر یک از این نظریهها، مفاهیم و مفروض­های پیشین را به چالش کشد. این مقاله در نظر دارد تا با نگاه به دلایل پیدایش این نظریهها در بستر تاریخی و نیز با توجه به اصول و مفاهیم حاکم بر آن­ها، علل زاویهگیری این نظریهها با یکدیگر را بر اساس روابط کارکردی میان کلمه، اصطلاح و نحو توضیح دهد و از این رهگذر موارد قوت و ضعف هر نظریه را بیرون کشد. در نهایت، مطالعه­های سبب­شناختی در روند تکوینی این نظریه­ها میتواند هم چارچوب نظری مناسبی برای پژوهشگران زبانهای تخصصی فراهم آورد و هم چشماندازی عملی برای سمت و سوگیری­های آتی در گرایش اصطلاحشناسی نظری برای محققان این عرصه مهیا سازد.

کلیدواژه ها:

Keywords: Terminology ، General Terminology Theory ، Socio-communicative approach ، Frame-based terminology ، واژه های کلیدی: اصطلاح شناسی ، اصطلاح شناسی عمومی ، رویکرد ارتباطی اجتماعی ، اصطلاح شناسی شناختی قالب بنیان.

نویسندگان

معصومه شیری

پژوهشگر واژه گزینی و اصطلاح شناسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تهران، ایران.

نصرت حجازی

استادیار زبان فرانسه دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • • Academy of Persian Language & Literature. (۲۰۰۵). Proceedings of ...
  • • Boulanger, J. C. (۱۹۹۵). “Présentation: Images et parcours de ...
  • • Cabré, Maria T. (۱۹۹۹). Terminology: Theory, Methods, and Applications. ...
  • • Cabré, Maria T. (۲۰۰۳). “Theories of terminology: their description, ...
  • • Evers, V. (۲۰۱۰). Terminologie et Traduction. (Mémoire de fin ...
  • • Faber, Pamela B. (۲۰۱۲). A Cognitive Linguistics view of ...
  • • Felber, H. (۱۹۸۴). Terminology Manual. Paris: Unesco and Infoterm ...
  • • Felber, Helmut, (Persian Translation by Mohsen Azizi). (۲۰۰۲). Bases ...
  • • Fillmore, Charles J. (۲۰۰۶). “Frame semantics”. In Dirk Geeraerts.Cognitive ...
  • • Gandomkar, R. (۲۰۱۴). “Semantic analysis of Persian words based ...
  • • Guespin, L. (۱۹۹۵). “La circulation terminologique et les rapports ...
  • • Langacker, Ronald W. (۱۹۸۷). Foundations of Cognitive Grammar, Volume ...
  • • Langacker, Ronald W. (۲۰۰۰). “Estructura de la cláusula en ...
  • • Laurén, Ch. & H. Picht, (۲۰۰۱), “Terminologie aus linguistischer ...
  • • Pavel, S. & D. Nolet, (۲۰۰۱), The Handbook of ...
  • • Pearson, J. (۱۹۹۸). Terms in Context. Amsterdam/ Philadelphia: John ...
  • • Pihkala, T. (۲۰۰۱). Socioterminology, Term info ۱/۲۰۰۱ Retrieved from: ...
  • • Rasekh Mahand, M. (۲۰۱۳). An Introduction to Cognitive Linguistics. ...
  • • Rira, D. (۲۰۱۱). “Terminologie et Traduction : Les défis ...
  • • Rosch, E. (۱۹۷۸). “Principles of categorization”.Cognition and Categorization. Hillsdale, ...
  • • Sager, Juan C. (۱۹۹۰). A Practical Course in Terminology ...
  • • Samayi, F. (۲۰۰۵). “Terminological schools and orientations of the ...
  • • Temmerman, R. (۲۰۰۰). Towards New Ways of Terminology Description: ...
  • • Thoiron, Ph. & H. Béjoint, (۲۰۱۰), “La terminologie : ...
  • • Wüster, E. (۱۹۶۸). The Machine Tool. An interlingual dictionary ...
  • • راسخ مهند، محمد (۱۳۹۲). درآمدی بر زبان شناسی شناختی: ...
  • • سمائی، فرشید (۱۳۹۵). «گرایش های نوین اصطلاح شناسی امروز». ...
  • • سمائی، فرشید (۱۳۸۴). «مکاتب اصطلاح شناسی و گرایش های ...
  • • ف‍ره‍ن‍گ‍س‍ت‍ان زب‍ان و ادب ف‍ارس‍ی .(۱۳۸۴). ...
  • • گندمکار، راحله (۱۳۹۳). «تحلیل معنایی واژگان زبان فارسی بر ...
  • • فلبر، هلموت (۱۳۸۱). مبانی اصطلاح شناسی. ترجمه محسن عزیزی. ...
  • نمایش کامل مراجع