مدل سازی تراکم غلظت آلاینده ازن و نیتروژن در جی آی اس و مقایسه این غلظت آلاینده با پروداکت سنتینل- ۵ درسامانه گوگل ارث انجین (منطقه مورد مطالعه شهر تهران)

ازن سطح زمین (O۳) و نیتروژن به عنوان یکی از آلاینده های بسیار خطرناک و دارای اثرات قابل توجهی بر سلامت ساکنان مناطق شهری می باشد. هدف از این پژوهش مدل سازی تغییرات مکانی و زمانی غلظت آلاینده ازن و نیتروژن در کلان شهر تهران می باشد. در این پژوهش از دو روش برای اندازه گیری غلظت آلاینده ازن و نیتروژن به صورت مکانی استفاده شده است. یکی از این روش ها وزن دهی معکوس فاصله (IDW ) و روش Sentinel-۵P NRTI O۳: Near Real Time می باشد. برای پیاده سازی روش اول از داده های سال ۱۳۸۷ به صورت میانگین ماهانه و ۱۳۸۸ و ۱۳۹۷ به صورت سالانه استفاده شد. بنابراین آنالیز زمانی غلظت آلاینده ازن و نیتروژن نشان داد که بهترین عملکرد مدل برای سال R۲ ۰/۹۱۸۸) ۱۳۸۷ (= و سال ۱۳۸۸ میزان این عملکرد (R۲ = ۰/۹۱۳۴) در حالی که کمترین عملکرد مدل از نظر آنالیز زمانی مربوط به سال (۰/۴۷۶) ۱۳۹۷ است نتایج نشان داد غلظت آلاینده ازن در ایستگاه ها برای سه دوره فوق متفاوت بوده است. و مدل سازی مکانی میزان پراکنش آلاینده ازن در سه دوره بیشتر بر روی قسمت شمال شرقی تهران بوده است. اما در روش دوم مدل سازی غلظت آلاینده ازن براساس پروداکت O۳_Column Density که میانگین سالانه تغییرات ازن را نشان می دهد. بنابراین نتایج نشان داد ایستگاه اقدسیه در نهم مارس ۲۰۱۹ دارای بیشترین میزان ازن و نیتروژن اتمسفر بوده که این میزان عدد ۰/۱۸۶ درصد را نشان داد. در حالی که ایستگاه های شهرداری - منطقه ۱۶، ۱۹ و ۲۰ و ایستگاه مسعودیه دارای کمترین غلظت آلاینده ازن و نیتروژن بوده و میزان غلظت این چهار ایستگاه بنابر تغییرات سالانه ۰/۱۳۳ درصد بوده است. نتایج منشان داد که مدل سازی مکانی آلاینده ازن و نیتروژن با سنتینل - ۵ در گوگل ارث انجین نتایج مطلوبی را به وجود آورده است.

کلیدواژه ها:

آلاینده ازن و نیتروژن ، وزن دهی معکوس فاصله ، گوگل ارث انجین ، سنتینل - ۵ ، تهران