نقش فضاهای غیررسمی دانشکده های معماری در ایجاد خلاقیت و تعاملات دانشجویان با رویکرد روانشناسی محیطی

محیط دانشکده های هنر و معماری به عنوان یکی از ارکان آموزش، نقش مهمی در پرورش خلاقیت و تخیل دانشجویان دارد.نقش و اهمیت شرایط محیطی در امر آموزش به قدری مهم است که امروزه در بسیاری از دانشگاه های دنیا، به طراحی محیطاز منظر روانشناختی پمی پردازند. امروزه لزوم همکاری علوم رفتاری، روان شناسی محیطی و همچنین علوم اجتماعی چونجامعه شناسی با حرفه طراحی محیطی باعث گردیده تا سازمان های مختلف علمی و پژوهشی در نقاط مختلف جهان تاسیسگردد. اکنون طراحان داخلی خود را بیش از پیش با پژوهش در علوم اجتماعی درگیر ساخته و گروه های آموزشی طراحیداخلی بخش های مستقلی را به آموزش از طریق پژوهش اختصاص داده اند. تاثیر علم روانشناسی محیط در این دوران بر هیچکس پوشیده نیست. و از طرفی محیط های آموزشی یک عنصر موثر در شکوفایی خلاقیت و ایجاد علاقه و انگیزه در هر دوراندر انسان است. در این میان فضاهای غیررسمی دانشگاه، عرصه تعاملات و روابط قوی احساسی و ادراکی دانشجویان تلقی میشود. در دانشگاه های کنونی ایران، تمام توجهات برنامه ریزان و طراحان معطوف به فضاهای درونی است و هیچگونه برنامهآموزشی مستقلی برای فضاهاهای باز و غیررسمی در دانشگاه ها، برنامه ریزی برای طراحی و کیفیت بخشی به فضاهای بازصورت نگرفته است؛ لذا این بستر فاقد انسجام و هویت لازم بوده و به ارضای کامل نیازهای آموزشی، بازی و استراحت،یادگیری و خلاقیت دانشجویان نمی انجامد؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضرشناخت ارتقاء کیفی فضاهای غیررسمی دانشکدههای معماری و بسترسازی آن جهت شکوفاسازی خلاقیت و نشاط سازی و سرزندگی آن برای دانشجویان می باشد. چرا کهقرار دادن دانشجویان به خصوص در رشته هنر و معماری در محیطی سالم برای تعلیم و تربیت، بازی و ورزش و معاشرت ورشد حق اوست.اگر دانشجویان مجبور باشند در فضایی آموزش ببینند که حس جستجوگری شان را نابود کند و مانع رشد وخلاقیت آنها گردد، تلاش برای ارتقا کیفیت یادگیری، بی ارزش خواهد بود. رشد و ظهور خلاقیت بستگی به عواملی جز هوشو استعداد دارد. با توجه به اینکه بهره مندی و تجربه هر یک از این ویژگی ها درمحیط به مشخصات فردی و سابقه ذهنی افرادبستگی دارد تلاش شد تا الگویی برای طراحی محیطی دارای تنوع و تازگی و منطبق با اصول معماری ارائه گردد. به این منظورروش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی و تحلیل محتوای متون می باشد.مهمترین نتیجه تحقیق حاکیاز آن است که طرح محوطه سازی ها، حیاط، معماری وجزئیات کف ها، جداره ها و دیوارهای کلاسها، راهروها، سالن مبلمانداخلی و المان های معماری و ایجاد فضای سبز و آبنماها و ساخت کافی شاپ بهره گیری از عناصر کمک آموزشی به صورتمتنوع، انعطاف پذیر ونظارت پذیر میتوانند منجر به کنجکاوی، تخیل، تجسم، بازی سازی و در نهایت بروز خلاقیت دانشجویانمخصوصا هنر و معماری پدید آورند.

کلیدواژه ها:

فضاهای آموزشی ، فضاهای غیر رسمی ، خلاقیت ، فرم ، فضا