مقایسه تطبیقی میادین شهری در سبک آذری و اصفهانی (نمونه موردی: میدان ریگستان سمرقند و میدان نقش جهان اصفهان)

میدان ها پیشینه ای بس طولانی در تمدن ایران زمین دارند میدان های شهری تاریخی علاوه بر کارکرداجتماعی خود و خصوصیاتی که به واسطه قرار گرفتن در شهر پیدا کرده بودند از لحاظ زیبایی نیز درساختار شهری مورد توجه قرار می گرفتند. ایجاد مجموعه هایی از بناهای یادبود حول یک میدان روباز وایجاد مجموعه معماری با محور مرکزی گذر یا میدان از ویژگی های معماری تیموری است که این ویژگیدر معماری صفوی نیز وجود دارد. معماری بومی خطه ی آذربایجان پدیدآورنده سه شیوه معماری ایراناز جمله شیوه آذری و اصفهانی است و این دو شیوه ویژگی های مشترک زیادی از جمله در ساختارمیادین دارند که در شیوه ی اصفهان برخی ویژگی ها تصحیح و تکمیل گشته و در برخی موارد از لحاظ عملکرد میدان بر اساس خاستگاه معماری آن ناحیه، ویژگی هایی بدان افزوده شده است. میادین عهد تیموری بیشتر جنبه ی اجتماعی و فرهنگی داشتند اما در عهد صفوی با توجه به سیاست های تبلیغ وترویج تشیع و حفظ وحدت ملی و نمایش قدرت و اقتدار دولت نیاز به فضایی بود تا بتوان هم مقاصدمذهبی و هم مقاصد سیاسی و اقتصادی را در قالب جشن های ملی و مراسمات مذهبی در کنار بازاردنبال نمود. در این نوشتار سعی شده تا به مقایسه تطبیقی میادین شهری در سبک آذری و اصفهانی بابررسی دو نمونه شاخص میدان ریگستان سمرقند و میدان نقش جهان اصفهان پرداخته شود. روش تحقیق مقاله توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع مکتوب کتابخانه های علمی تخصصی معماری شهرسازی و مطالعه وبسایت های علمی پژوهشی از جمله سایت اینترنتی سیلیویکا، جهاد دانشگاهی ومرکز اطلاع رسانی علوم و فن آوری بوده است.

کلیدواژه ها:

سبک آذری ، سبک اصفهانی ، میدان شهری ، میدان ریگستان ، میدان نقش جهان