ریبونوکلئازها به عنوان عوامل درمانی بالقوه

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه بیوتکنولوژی کشاورزی، دوره: 13، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JOAGK-13-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 248
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

معصومه وکیلی ازغندی

گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

محمدرضا نصیری

دانشگاه فردوسی مشهد

شاهرخ قوتی

گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

علی جوادمنش

گروه علوم دامی-دانشکده کشاورزی-دانشگاه فردوسی مشهد-مشهد-ایران

چکیده

هدف: ریبونوکلئازها به دلیل ایجاد سمیت سلولی به عنوان عوامل دارویی دارای پتانسیل درمانی شناخته می­شوند. عملکرد بالای این آنزیم­ها در تخریب رشته RNA و سایر سوبستراهای آن­ها و به دنبال آن انهدام سلول و یا توقف تقسیم سلولی باعث بروز اثر سمیت سلولی بسیار بالای آنزیم­های مذکور در سلول­های سرطانی مختلف می­شود. از این رو در مقاله حاضر  به بررسی کاربردهای درمانی ریبونوکلئازها، مسیرهای سلولی و مکانیسم عمل آن­ها به عنوان عوامل سیتوتوکسیک به منظور توجه به آن­ها در پژوهش­های حوزه سلامت و درمان پرداخته شده است. مواد و روش ها: در این مطالعه با استفاده از کلید واژه­های سرطان، ریبونوکلئاز، مهارکننده ریبونوکلئازی و اسید ریبونوکلئیک، در پایگاه­های اطلاعاتی معتبر Scopus، SID، IranDoc، PubMed، Google Scholar، Web of Science و IranMedex جستجو انجام شد. به منظور انتخاب مستندات مورد استفاده، تمام مقالاتی که به زبان غیرانگلیسی و فارسی چاپ شده بودند، مقالات تکراری، مقالاتی که امکان دستیابی به متن کامل مقاله وجود نداشت و هم­چنین مقالاتی که به صورت چکیده ارائه شده بودند حذف گردیدند. نهایتا موارد منتخب به منظور تنظیم مقاله حاضر به طور کامل مطالعه و خلاصه­سازی شدند. نتایج: مطالعه و بررسی پژوهش­های انجام شده نشان داد که ریبونوکلئازها توانایی از بین بردن سلول­های تومور را دارا بوده و این آنزیم­ها خصوصیات ضد ویروسی نیز دارند. از میان این آنزیم­ها ریبونوکلئاز پانکراس گاوی، ریبونوکلئاز سمینال گاوی، آنکوناز و انژیوژنین به عنوان ریبونوکلئازهای با فعالیت آنتی­توموری بالا شناخته شده­اند که از طریق مسیرهای مختلف سلولی یا ایجاد جهش در جهت افزایش سمیت سلولی فعالیت سیتوتوکسیتی را علیه سلول­های سرطانی به­صورت انتخابی بروز می­دهند. هم­چنین مطالعه مقالات مرتبط با عملکرد ریبونوکلئازها نشان داد که بررسی مسیرهای ژنتیکی سنتز و مکانیسم­های ایجاد سمیت سلولی در این آنزیم­ها، امکان ایجاد محصولات دارویی جدید را در آینده فراهم خواهد کرد. بهره­گیری از فرآیندهای مهندسی و تغییرات شیمیایی در ساختار لیگاند/رسپتور ممکن است سبب افزایش سمیت مولکول­های ریبونوکلئاز به منظور انتخاب مسیرهای سیتوتوکسیک برای کار بر روی سلول­های بدخیم شود. بنابراین کشف پتانسیل درمانی و بررسی جزییات ارزش­های درمانی ریبونوکلئازها ضروری می­باشد. نتیجه گیری: ریبونوکلئازها کاندیدهای دارویی بالقوه با زیست فراهمی کافی هستند و با توجه به اثر سمیت آن­ها، که بر پایه هیدرولیز انتخابی مولکول­های RNA داخل سلولی و فرآیندهای خاص شناسایی غشاء سلولی می­باشد، می­توان از این آنزیم­ها به­عنوان داروهای ضد تومور و یا عوامل درمانی استفاده کرد.

کلیدواژه ها

ریبونوکلئاز, سمیت سلولی, آپپتوز, کاندید دارویی, مسیرهای سلولی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.