ارزیابی عملکرد مدلهای مختلف نفوذ در کاربری های مختلف اراضی (مطالعه موردی(حوزه آبخیز نومه رود)

فرآیند نفوذپذیری ازجمله مهمترین متغیرهای فیزیکی خاک به شمار میرود که برای کلیه مدلهای بارش و رواناب به منظور تعیین تلفات آب در سطح حوزه های آبخیز مدنظر قرار میگیرد. اما اندازه گیری آن بسیار وقتگیر و پرهزینه میباشد از اینرو برآورد مقادیر نفوذپذیری خاک در کاربریهای مختلف اراضی که متاثر از اقدامات مدیریتی در آن نوع خاص از کاربری است توسط مدلهای مختلف همواره از دغدغه های پژوهشگران می باشد. بدین منظور از مدلهای مختلف برای برآورد مقدار نفوذ استفاده میشود که هر مدل در شرایط خاص، برازش مناسبی را با داده های تجربی حاصل از آزمایشات صحرایی، از خود نشان میدهد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از استوانه مضاعف در کاربریهای مختلف، اقدام به اندازه گیری نفوذ آب در خاک شد و در مرحله بعد، مدلهای نفوذ فیلیپ، کوستیاکوف، سازمان حفاظت خاک آمریکا((SCS، گرین-آمپت و هورتون مورد استفاده قرار گرفتند. در پایان، از شاخص تبیین( (R۲، معیار ناش- ساتکلیف((NSE، و میانگین خطا((ME برای ارزیابی عملکرد مدلها استفاده به عمل آمد. نتایج نشان داد که مدل گرین-آمپت در کاربری کشاورزی رها شده(با میانگین ۴۷/۱۶۲ =۰/۸ ، ME =R و (NSE=۰/۸ و در کاربری مرتع(با میانگین ۹۲۷/۴۲=۰/۸۹۲ ،ME=R و (NSE=۰/۸۹۸ به عنوان مناسب ترین مدل برآورد نفوذ تجمعی و مدل کوستیاکوف(با میانگین۲۹/۱۷۲=۰/۹۷۶ ، ME=R و (NSE=۰/۸۱۳ در کاربری جنگل بهترین مدل تشخیص داده شدند.

کلیدواژه ها:

خاک ، نفوذپذیری ، مدلهای نفوذ ، حوزه آبخیز نومه رود.