بررسی جایگاه نور در معماری مساجد ایران دوره صفوی (نمونه موردی: مسجد شیخ لطف الله اصفهان)

طی قرن ها فلاسفه و دانشمندان، نور را به عنوان ماهیتی مادی و معنوی تلقی کرده اند و منشاء اصلی آن را در خورشید مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند. نور طبیعی که سرچشمه تمام هستی است، در همان حال که به سطح چیزها برخورد می کند، به آنها شکل می دهد و با انباشتن سایه در پشت عناصر به آنها عمق می بخشد. این نور که کلید درک فضا است، مستقیما بر کیفیت فضا تاثیر می گذارد و معماری نیز به واسطه همین نور است که پدیدار می گردد. نور یکی از عناصر مهم در معنابخشی به فضای معماری بالاخص فضای معنوی محسوب می گردد. معماری مساجد در هنر اسلامی، جایگاه ویژه ای دارد. ترجمان اندیشه ها و اعتقادات هنرمندانی است که زندگی خویش را برای رسیدن به یگانگی و وحدت صرف کرده اند. مسجد شیخ لطف الله از بناهای با ارزش و زیبای معماری ایرانی اسلامی دوره صفوی است که به فرمان شاه عباس اول، در مجموعه میدان نقش جهان اصفهان ساخته شد. «محمدرضا اصفهانی»، دست معماری نامدار آن دوران اهمیت این بنا، در معماری و رنگ و تزئینات کاشیکاری آن است هک سرشار از ذوق زیبایی شناسی بوده و بر ارزش بنا افزوده است. حضور در مسجد شیخ لطف الله به عنوان یکی از آثار گرانبها و میراث جاودانمان، این امکان را به نحو مطلوب در اختیار ناظر قرار می دهد که روح و احساس بیننده متاثر از نور معمارانه مسجد می تواند بی هیچ سخنی با محیط ارتباط برقرار کرده و فضای معنوی را درک کند.

کلیدواژه ها:

نور ، معماری ، دوره صفوی ، مسجد شیخ لطف الله