سیر انفسی در دیوان حافظ از منظر تحلیل گفتمان انتقادی
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات زبان و ادبیات غنایی، دوره: 9، شماره: 30
- کد COI اختصاصی: JR_DORRE-9-30_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 359
نویسندگان
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران،
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ازاد اسلامی واحد دهاقان
چکیده
حافظ به عنوان یکی از سرایندگان برجسته ادبیات عرفانی در میان شاعران پارسی سرا راجع به مساله سعادت بشر و عوامل پیش برنده و بازدارنده از آن و همچنین نوع موضع گیری وی در قبال تعالیم صحیح و ناصحیح رسیدن به سعادت و سیر انفسی، عقاید ناب و درخور توجهی دارد. در این نوشتار به منظور شناخت بهتر و عمیقتر این نظرات از روش تحلیل گفتمان انتقادی استفاده شده است که شامل نظریه ها و روش هایی برای مطالعه تجربی روابط میان گفتمان و تحولات اجتماعی و فرهنگی است. براین اساس دو غزل از حافظ در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی شده است. نتایج این واکاوی نشان می دهد که شعر حافظ آمیزه ای از تغزل و تعقل است و تفسیر آن بدون قرآن کاری عبث و بی فایده است. سیر انفسی از نظر حافظ، فرایندی خرد محور و عملگراست و با زهد منافات دارد. این فرایند پالایشی است، نه پرورشی و نقش مرشد، تنها به عنوان الگو و راهنما است و او هیچ سیطره ای بر سالک ندارد .کلیدواژه ها
سیر انفسی, سیر آفاقی, دیوان حافظ, تحلیل گفتمان انتقادیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.