نقد رابطه سینمای ایران با ادب کلاسیک عرفانی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه متن پژوهی ادبی، دوره: 25، شماره: 87
- کد COI اختصاصی: JR_LTR-25-87_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 608
نویسندگان
استاد، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
چکیده
«سینما» هنری نوین است که هنرها و دانشهای پیشین را درهم آمیخته و آن ها را با جذبه فراوان پیش روی مخاطبان قرار داده است. اندیشههای بازتاب یافته در آثار به جا مانده از گذشته مشرق زمین و به خصوص ادبیات کلاسیک کشورمان نیز برخوردار از پیرنگی معنوی است. بازتاب مضامین عرفانی ادبیات کلاسیک در آثار سینمایی میتواند وسیلهای برای پیوند فرازمانی اندیشه و هنر ملی باشد. در این پژوهش ضمن ارائه یک تقسیمبندی تاریخی- مضمونی به اختصار اندیشههای عرفانی و معنوی کارگردانهای سینمای کشورمان مرور می شود. سپس موانع ساخت فیلمهایی با مضامین عرفانی ادبیات کلاسیک در کشورمان بررسی و پیشنهادهایی برای استحکام ارتباط سینما با ادب کلاسیک ارائه می شود. این بررسی نشان میدهد میان اندیشههای روحانی بازتاب یافته در ادبیات کلاسیک عرفانی سرزمینمان با هنر سینما، پیوندی فرازمانی و تکاملی برقرار نشده است. عوامل گوناگونی در این مساله موثر بوده است که مهم ترین آن ها عبارتند از: نگاه مشکوک سیاست به طریقت در ایران، وجود دیدگاههای متفاوت و متضاد نسبت به اندیشه ها و زندگی عارفان، گرایش مفاهیم عرفانی به ذهنیت و گریز آن ها از عینیت، ضعف ابزاری سینمای ایران برای ساخت باورپذیر آثار خیالانگیز و مخالفت طیفهای کلاسیک و روشنفکری منتقدان سینمای ایران با ساخت آثار عرفانی.کلیدواژه ها
سینمای ایران, عرفان, سینمای معناگرا, ادب عرفانیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.