تبیین مولفه های تربیت معنوی در آموزه های دینی (قرآن) و غیردینی (سکولاریسم) و مطابقت آن با اسناد بالادستی برنامه درسی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 430

فایل این مقاله در 48 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IEJ-29-50_009

تاریخ نمایه سازی: 9 مرداد 1400

چکیده مقاله:

هدف پژوهش حاضر، شناسایی مولفه های تربیت معنوی در آموزه های دینی (قرآن) و غیردینی (باتاکیدبر منابع سکولار) و مطابقت آن با اسناد بالادستی برنامه درسی می باشد. روش پژوهش از نوع تحلیل محتوای کیفی است. جامعه آماری در بخش آموزه های قرآن شامل خود کتاب مقدس قرآن کریم و تفسیر موضوعی راهنمای آیت الله هاشمی رفسنجانی و در بخش آموزه های سکولاریسم شامل کتاب ها و مقالات موجود در زمینه تربیت معنوی از دیدگاه سکولاریسم و سند تحول بنیادین آموزش وپرورش و سند برنامه درسی ملی است. باتوجه به ماهیت پژوهش حجم نمونه برابر جامعه می باشد. ابزار گردآوری داده ها نیز، چک لیست بررسی آیات قرآنی، اسناد مرتبط با تربیت معنوی از دیدگاه سکولاریسم و نیز اسناد بالادستی برنامه درسی ایران است. جهت تعیین روایی ابزار چک لیست، از روایی محتوایی با استفاده از دیدگاه استاد راهنما و همچنین اساتید گروه علوم تربیتی دانشگاه تبریز بهره گرفته شد. جهت تعیین پایایی نیز از ضریب توافق لاشه و برای تجزیه وتحلیل داده ها نیز از تحلیل محتوای کمی استفاده شد. واحد تحلیل؛ آیات، جملات، عبارات موجود در متن منابع مرتبط بود. در بخش یافته ها، ابتدا مفاهیم دال بر تربیت معنوی درقالب مولفه های اعتقادی، اخلاقی و عملی از آموزه های قرآنی و نیز آموزه های سکولاریسم استخراج شد. یافته ها نشان داد که در تحلیل قرآن کریم، در مولفه اعتقادی ۵ مفهوم (اصول دین)، مولفه اخلاقی (فضائل اخلاقی:۸۸ مفهوم  و رذایل اخلاقی:۸۲ مفهوم) و مولفه عملی ۸ مفهوم ( از فروع دین) شناسایی شد و میزان شباهت مولفه های شناسایی شده قرآنی و سکولاریسم بسیار کم و درمقابل، تفاوت آنها بسیار زیاد ارزیابی شد. همچنین  مطابقت مولفه های آموزه های قرانی با اسناد بالادستی برنامه درسی بسیار زیاد است و درمقابل، مولفه های سکولاریسم مطابقتی با اسناد بالادستی برنامه درسی ایران ندارند. بنابراین، اسناد بالادستی برنامه درسی ایران ضمن مطابقت با آموزه های قرآنی در زمینه تربیت معنوی می تواند منبع موثری برای تربیت معنوی ازطریق نظام آموزشی باشد.

نویسندگان

داود طهماسب زاده شیخلار

نویسنده مسئول: دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تبریز

مهدیه جلیل زاده

کارشناسی ارشد برنامه ریزی درسی دانشگاه تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن مجید، ترجمه مهدی الهی قمشه ای ...
  • آقایی، سیده الهام (۱۳۹۱)، شناساییمولفه هایتربیتزیبایی شناختیدربرنامه هایدرسیبرمبنایآموزه هایاسلامی، پایان ...
  • ادیب منش، مرزبان؛ لیاقت دار، محمدجواد و نصر، احمدرضا (۱۳۹۷)، ...
  • اسناد تحولی اعم از مبانی نظری سند تحول بنیادین نظام ...
  • اشعری، زهرا؛ باقری، خسرو و حسینی، افضل السادات (۱۳۹۱)، بررسی ...
  • انتظامی بیان، نرگس و احقر، قدسی (۱۳۹۴)، تبیین ماهیت تربیت ...
  • باغگلی، حسین؛ شعبانی ورکی، بختیار؛ غفاری، ابوالفضل و نهاوندی، علی ...
  • بهشتی، محمد (۱۳۸۷)، آرای دانشمندان در تعلیم وتربیت، سمت، ج ...
  • پایی، سمیه؛ دریکوندی، زهرا و هاشمی، سیدجلال (۱۳۹۲)، تربیتمعنوی،چیستیوچرایی، ...
  • خسروپناه، عبدالحسین (۱۳۹۸)، انتظارات بشر از دین، تهران: انتشارات پژوهشگاه ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۷۸)، تفسیر انسان به انسان، قم: مرکز ...
  • جوادی آملی، عبدالله (۱۳۸۷)، دین شناسی (سلسله بحث های فلسفه ...
  • ربانی گلپایگانی، علی (۱۳۷۶)، ریشه ها و نشانه های سکولاریسم ...
  • سلحشوری، احمد (۱۳۹۰)، حدود و ثغور تربیت اخلاقی، تربیت معنوی ...
  • شاملی، عباسعلی؛ ملکی، حسن و کاظمی، حمیدرضا (۱۳۹۰)، برنامه درسی، ...
  • شکریان، مریم (۱۳۸۸)، مبانی تعلیم وتربیت از دیدگاه دو مفسر ...
  • صادق زاده قمصری، علی رضا (۱۳۷۹)، گامی فراسوی گسترش تحقیقات ...
  • صالحی، اکبر و یاراحمدی، مصطفی (۱۳۸۷)، تبیین تعلیم وتربیت اسلامی ...
  • صفایی مقدم، مسعود (۱۳۹۰)، مطالعه تحلیلی نهضت معنویت گرایی و ...
  • طباطبایی، سیدمحمدحسین ( ۱۴۱۷ ق)، المیزان. قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • علم الهدی، جمیله (۱۳۹۰)، تربیت سکولار. مجله زمانه، ۲۱: ۷۱ ...
  • قاسم پور دهاقانی، علی و نصر اصفهانی، احمدرضا (۱۳۹۱)، رویکرد ...
  • بررسی نسبت تربیت دینی و تربیت سکولار [مقاله کنفرانسی]
  • کیانی، معصومه؛ مهرمحمدی، محمود؛ صادق زاده قمصری، علیرضا و نوذری، ...
  • مجتهد شبستری، محمد (۱۳۸۴)، تاملاتیدرقرائتانسانیازدین، چاپ دوم، تهران: طرح نو ...
  • مطهری، مرتضی (۱۳۸۶)، تعلیم وتربیتدراسلام ، تهران: انتشارات صدرا ...
  • معین، محمد (۱۳۷۵)، فرهنگ فارسی، تهران: انتشارات امیرکبیر ...
  • مهرمحمدی، محمود و صمدی، پروین (۱۳۸۲)، بازنگری در الگوی آموزش ...
  • وایتسکر (۱۳۷۵). سکولاریزاسیون چیست؟، مجله نامه فرهنگ :۳۷ ...
  • هاشمی رفسنجانی، اکبر؛ حوزه علمیه قم، دفتر تبلیغات اسلامی، مرکز ...
  • تربیت معنوی و کارکردهای تربیتی آن در تعلیم و تربیت [مقاله کنفرانسی]
  • یارمحمدیان، محمدحسین؛ فروغی ابری، احمدعلی؛ میرشاه جعفری، ابراهیم و اوجی ...
  • Best, R. (۲۰۰۸). In defence of the concept of ‘spiritual ...
  • Binder, M.J. (۲۰۱۱). I saw the universe and I saw ...
  • Buchanan, M. (۲۰۱۰). Attending to the spiritual dimension to enhance ...
  • Casson, A. (۲۰۱۹). Religious Education: A Creative Time and Space ...
  • Hill, B. V. (۱۹۹۰). A time to search: ۱: Spiritual ...
  • Hill, P. C., Pargament, K. I., Hood, R. W., McCullough, ...
  • Hirst. P.H, Liberal Education and The Nature of Knowledge, ۱۹۶۵, ...
  • Hvidt, N. C., & Hvidt, E. A. (۲۰۱۹). Religiousness, Spirituality ...
  • Long, A A; David N Sed,(۱۹۸۷), (eds), The Hellenistic Philosophers, ...
  • Miller.G.P.(۲۰۱۰). Education and the Soul: Toward a spiritual curriculum. Translated ...
  • Oxford English Dictionary, (۲۰۰۶), Sixth edition, Oxford New York, Oxford ...
  • Rivelli, S. (۲۰۱۰). Citizenship education at high school: A comparative ...
  • Young, C., & Koopsen, C. (۲۰۱۰). Spirituality, health, and healing: An ...
  • Webster, Scott. (۲۰۰۴), An existential framework of spirituality, International Journal ...
  • نمایش کامل مراجع