اسداله بابایی فرد - دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان
احسان صنعتکار - کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی دانشگاه کاشان

در چند دهه گذشته و با افزایش شبکه ارتباطی، دسترسی سریع اطلاعات و شبکه های اجتماعی، جامعه ایران با تغییر و تحولات فرهنگی مواجه بوده است که این دگرگونی ها اثرات متعدی در حوزه های مختلف از جمله دینداری داشته است. هدف این تحقیق بررسی تحولات رفتارهای دینی ایرانیان بر اساس یافته های امواج سه گانه پیمایش ارزش ها و نگرش های ایرانیان در سال های ۱۳۷۹ ، ۱۳۸۱ و ۱۳۹۴ با استفاده از روش تحلیل ثانویه بوده است. نتایج این تحقیق نشان میدهد برخی از شاخص های اساسی دینداری، همچون اعتقاد به معاد، توکل به خدا و میزان انجام واجبات دینی، در چند سال اخیر روندی کاهشی داشته است و این در حالی است که برخی دیگر از شاخص ها همچون اعتقاد به داشتن قلب پاک، شرکت در مجالس روضه و غیره روندی صعودی داشته و برخی شاخصهای دیگر نیز نسبتا ثابتمانده است. این داده ها نشان می دهند که به تدریج با گونه های متعددی از اشکال دینداری روبه رو هستیم که شاید مهم ترین آن دین خصوصی شدن دین است که در حال ترویج در میان جوانان است

ارزش ها، تغییرات، فرهنگ، رفتارهای دینی، پیمایش های ارزش ها و نگرش های ایرانیان