ارزیابی سازگاری ژنوتیپ های کلزا(.Brassica napus L) با استفاده از روش های آماری ناپارامتری

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زراعی ایران، دوره: 23، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_AGRO-23-1_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 349
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا ویسی زاده

Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

راحله خادمیان

Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran

بهرام علیزاده

Seed and plant improvement institute, AREEO, Karaj, Iran

چکیده

برهمکنش ژنوتیپ در محیط همواره یکی از چالش های اساسی در مطالعات به نژادی گیاهی بوده است. در تحقیق حاضر برهمکنش ژنوتیپ در محیط مربوط به ۱۳ ژنوتیپ زمستانه کلزا در  منطقه سرد و معتدل سرد کشور در اصفهان، همدان، کرج،کرمانشاه، خوی و زرقان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی (۱۳۹۶- ۱۳۹۴) کشت و با استفاده از روش های آماری ناپارامتری مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تایید اثر اصلی ژنوتیپ و محیط و همچنین برهمکنش ژنوتیپ در محیط از چهار روش هیلدبراند، بریدنکامپ، کوبینگر و دی کرون/وان درلان استفاده شد. پس از آن، جهت ارزیابی سازگاری ارقام از روش های نصار و هان و تنارازو وهمچنین شاخص برتری فاکس و مجموع رتبه های کنگ استفاده شد. تعیین معنی داری اثر اصلی و برهمکنش آنها نشان داد که همه این آثار،  بجز برهمکنش در روش کوبینگر، معنی­دار بود. با استفاده از پلات حاصل از روش اول نصار و هان و تنارارزو مشخص شد که ژنوتیپ BAL۹۲۱ با عملکرد دانه ۶/۴۰۷۸ کیلوگرم در هکتار، نسبت به سایر ارقام و ژنوتیپ های آزمایشی برتری داشت. مناسب ترین ژنوتیپ ها از نظر میزان و پایداری عملکرد که با روش فاکس و مجموع رتبه ها تعیین شدند، ارقام نفیس و نیما، به ترتیب دارای عملکرد دانه ۴۳۳۶ و ۴/۳۹۰۲ کیلوگرم در هکتار بودند.  با در نظر گرفتن این موضوع که در شناسایی ژنوتیپ (های) برتر، روشی قابل اعتمادتر است که در آن عملکرد بالا را توام با پایداری عملکرد در نظر گرفته شود، در این تحقیق روش مجموع رتبه و شاخص برتری فاکس به دلیل دارا بودن این ویژگی نسبت به سایر روش های ناپارامتری مورد استفاده کارآمدتر بوده و ژنوتیپ­های کلزای انتخابی بعنوان مناسب ترین ژنوتیپ ها شناخته شدند. 

کلیدواژه ها

Adpatation, Genotype × environment, Oilseed rape, Seed yield and Yield stability., برهمکنش ژنوتیپ در محیط, پایداری عملکرد, سازگاری, کلزا و عملکرد دانه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.