شبنم کامیاب - دانشجوی دکتری، گروه ژنتیک و اصلاح نباتات، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اهواز، اهواز، ایران
خلیل عالمی سعید - دانشیار، اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران
محمد رضا اصلاحی - استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، اهواز، ایران
محمد مرادی - استادیار، گروه اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد شوشتر، شوشتر، ایران

از جمله مهمترین عامل کاهش رشد و تولید گیاهان دربیشتر مناطق جهان از جمله خوزستان تنش شوری است. اصلاح خاک­های شور، بهبود  مدیریت آبیاری و معرفی ارقام متحمل به عنوان روش­های مقابله با شوری می­باشند.هدف از این آزمایش معرفی ارقام متحمل و نسبتا سازگار با شرایط هر منطقه است که بتوانند تولید اقتصادی قابل قبولی ارایه دهند.در این پژوهش،  آزمایش گلدانی در شرایط محیط بیرون از گلخانه (شرایط طبیعی)،  فاکتوریل در قالب طرح کاملآ تصادفی با ۱۸ ژنوتیپ گندم نان در سه تکرار در  سه شرایط آبیاری با با آب لوله­کشی (۶۳/۱ دسی زیمنس بر متر) ، شوری ۱۴ دسی­زیمنس بر متر و شوری ۲۱ دسی­زیمنس بر متر طراحی و اجرا گردید. ارزیابی ژنوتیپ­ها از نظر تحمل به شوری با استفاده از شاخص­های وزن خشک، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته و محتوای نسبی آب انجام گرفت. رقم سیروان در هر دو سطح شوری ۱۴ دسی­زیمنس (۳۰/۱۷ میلی­گرم بر گرم وزن خشک سدیم) و ۲۱ دسی­زیمنس (۴۳/۲۸ میلی­گرم بر گرم وزن خشک سدیم) دارای بیشترین میزان سدیم برگ و رقم افلاک (۷۰/۸ میلی­گرم بر گرم وزن خشک سدیم)، دارای کمترین میزان سدیم در شرایط تنش شوری ۲۱ دسی­زیمنس بود.با توجه به نتایج بدست آمده در بین ژنوتیپ­های مورد بررسی در این پژوهش افلاک به عنوان رقم متحمل، رقم سیروان به عنوان حساس و رقم ارگ به عنوان متوسط از میان ارقام سازگار به شرایط خوزستان انتخاب شدند.          

واژه های کلیدی: سدیم, پتاسیم, تنش شوری, گندم