روش تفسیری صوفیانه: بررسی مقایسه ای دیدگاه محمدحسین ذهبی و محمدهادی معرفت
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: پژوهشنامه مذاهب اسلامی، دوره: 7، شماره: 13
- کد COI اختصاصی: JR_MAZHB-7-13_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 260
نویسندگان
استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی آمل، آمل، ایران
چکیده
روش تفسیر صوفیانه از جمله روش هایی است که از قرون نخستین اسلامی توجه برخی از مفسران را برانگیخته و با نگاه به باطن و بر اساس داده های حاصل از کشف و شهود، به تفسیر قرآن کریم پرداخته اند و تفاسیری با نگاه صوفیانه به وجود آورده اند. اما تفاسیر صوفیانه، همواره در معرض نقد محققانی بوده که دیدگاهشان نمایانگر نگاه رسمی مذاهبشان بوده است. این مقاله دیدگاه ذهبی و محمدهادی معرفت را درباره روش تفسیر صوفیانه می کاود که دیدگاه هر دو همراه با نقد است؛ با این تفاوت که ذهبی، با تفکیک تصوف به عملی و نظری، با نگاه مثبتی به تفاسیری که بر اساس تصوف عملی نوشته شده، می نگرد اما نقد محمدهادی معرفت تقریبا تمامی ارکان تفاسیر صوفیانه را در بر می گیرد، که بر این اساس، وی تمامی تفاسیر صوفیانه را ذوقی می داند. تفاوت اصلی دیگر آن است که محمدهادی معرفت، برخلاف ذهبی و به رغم نقد بر تصوف، بر اساس تعالیم مذهب تشیع، با بسیاری از تاویلات و مفاهیم باطنی به دست آمده از تفاسیر عرفانی موافق است. همچنین، تفاسیر صوفیانه و عرفانی، در کلیت دارای مبانی شرعی در قرآن و حدیث اند. لذا بدون در نظر گرفتن این روش تفسیری نمی توان به فهم بخشی از آیات قرآن و همچنین احادیث دست یافت.کلیدواژه ها
معرفت, ذهبی, روش تفسیری صوفیانه, التفسیر والمفسروناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.