بررسی انتساب نظریه نیابت به معتزله
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: پژوهشنامه مذاهب اسلامی، دوره: 7، شماره: 13
- کد COI اختصاصی: JR_MAZHB-7-13_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 348
نویسندگان
استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، مدرسه عالی و دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران
استادیار گروه فلسفه و حکمت اسلامی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، ایران
چکیده
یکی از مسائل مهم در باب خداشناسی، چگونگی ارتباط میان ذات و صفات الاهی است. در طول تاریخ متکلمان و فیلسوفان مسلمان دیدگاه های مختلفی در این باره ابراز کرده اند. مهم ترین این نظریات عبارت اند از: نفی صفات از ذات، عینیت ذات و صفات، زیادت صفات بر ذات، نیابت ذات از صفات و نظریه احوال. بسیاری از علمای شیعه نظریه «نیابت ذات از صفات» را به معتزله نسبت داده اند. این نوشتار در صدد است با جمع آوری اقوال ملل و نحل نویسان و علمای شیعه، تاریخچه و چرایی انتساب نظریه نیابت به معتزله را بررسی کند. پس از تحلیل تاریخی و مراجعه به نوشته های دانشمندان معتزلی به نظر می رسد انتساب نظریه نیابت به آنها نادرست بوده و باید این نظریه را خوانشی متفاوت از نظریه عینیت ذات از صفات دانست یا آن را زیرمجموعه نظریه نفی صفات از ذات به حساب آورد نه نظریه ای جداگانه.کلیدواژه ها
نیابت ذات از صفات, عینیت ذات و صفات, نفی صفات از ذات, معتزله, اندیشمندان شیعهاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.