بررسی جامعه شناختی اثرات دینداری بر سلامت روان با استفاده از مدل فرایند استرس؛ مطالعه دانشجویان و طلاب شهر قم

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد، دوره: 15، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_SOCIAL-15-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 242
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد اسماعیل ریاحی

دانشگاه مازندران

رحمت الله معمار

دانشگاه مازندران

مهدی رحیمی راد

دانشگاه مازندران

چکیده

متخصصان علوم پزشکی و رفتاری دیر زمانی است که به نقش دینداری در سلامت توجه داشته اند، با این حال رابطه دینداری و سلامت در جامعه شناسی کمتر مورد توجه بوده است. پژوهش حاضر بر آن است تا به مطالعه اثرات دینداری بر سلامت روان بپردازد. در همین راستا، با به کارگیری مدل فرایند استرس پیرلین، اثرات دینداری متاثر از نقش اجتماعی (دانشجویی/طلبگی) و با میانجی گری استرس و حمایت اجتماعی بر سلامت روان، مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی صورت گرفته و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه خود اجراء گردآوری شده است. نمونه آماری تحقیق شامل ۴۰۰ نفر از دانشجویان و طلاب است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نامتناسب، از دانشگاه ها و حوزه های علمیه شهر قم انتخاب شده اند. براساس نتایج توصیفی، ۹/۶۰ درصد از پاسخگویان مشکوک به اختلال روانی تشخیص داده شده اند (۹/۶۹ درصد دانشجویان و ۶/۵۲ درصد طلاب) و ۹/۵۹ درصد آن ها دارای سطوح بالایی از دینداری هستند (۷/۳۶ درصد دانشجویان و ۸/۸۱ درصد طلاب). نتایج تحلیل مسیر با استفاده از ضرایب رگرسیونی حاکی از آن است که به ترتیب متغیرهای استرس (ضریب بتای ۶۴۳/۰)، نقش اجتماعی دانشجویی/طلبگی (۲۶۱/۰-)، حمایت اجتماعی (۱۴۶/۰-) و دینداری (۰۷۷/۰-) بیشترین اثر کل (مجموع اثرات مستقیم و غیرمستقیم) را بر میزان سلامت روان داشته اند. بدین ترتیب می توان پیش بینی کرد که بیشترین میزان سلامت روان در پاسخگویانی مشاهده شده است که استرس کمتری داشته اند، نقش اجتماعی «طلبگی» داشته اند، حمایت اجتماعی بیشتری دریافت کرده اند و از دینداری بالاتری برخوردار بوده اند. همچنین، مشخص شد که اثرات استرس ناشی از ایفای نقش های دانشجویی/ طلبگی بر سلامت روان، از طریق متغیرهای میانجی (دینداری و حمایت اجتماعی) تعدیل شده و کاهش یافته است.

کلیدواژه ها

سلامت روان, دین داری, حمایت اجتماعی ادراک شده, تعدد نقش ها, جهت گیری دینی, استرس

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.