بررسی نقش بازار در تخصیص بهینه آب در دشت شازند

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مدیریت آب و آبیاری، دوره: 10، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JWIM-10-2_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 290
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مجید کارخانه

دانشجوی دکتری اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

احمد سرلک

استادیار، گروه اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

کامبیز هژبر کیانی

استاد گروه اقتصاد، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

کمبود منابع آب یکی از مهم ترین چالش­ها­ی مدیریت آب در کشور است. این چالش با توجه به افزایش روز­افزون تقاضا به دلیل رشد جمعیت و توسعه بخش کشاورزی بیش تر اهمیت می­یابد. تلقی از آب به عنوان یک کالای باارزش و­دارای قیمت واقعی،­ می­تواند راه مناسب مصرف و مشوقی برای ذخیره و حفاظت آن را فراهم کند. هدف این مقاله بررسی نقش بازار ­در ­تخصیص بهینه آب در دشت شازند است. ­­تغییرات سطح زیرکشت محصولات آبی و سود ناخا­­لص­ در دو ­حالت (وجود بازار آب و عدم وجود بازار آب) در سال زراعی ۱۳۹۸-۱۳۹۷ با استفاده از نرم افزار گمز۱ و به روش برنامه ریزی ریاضی مثبت محاسبه و مقایسه گردید.­­ داده ها­ی موردنیاز به صورت کتابخانه ای از سازمان آب منطقه­ا­ی، جهاد کشاورزی و سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان­مرکزی تهیه گردیده است. نتایج نشان می­دهد  که برقراری بازار آب،­ تاثیر مثبت ۳۳/۴ درصدی در سود ناخالص کشاورزان منطقه خواهد داشت.­­ هم چنین کشت محصولاتی نظیر گندم، جو، لوبیا چیتی، نخود، لوبیای سفید و عدس سودآوری بیش تری برخوردار هستند و ­­می­توانند سطح زیرکشت بیش تری را به خود اختصاص دهند. براساس نتایج، پیشنهاد می­­شود جهت مدیریت بهینه تقاضای آب در اراضی­شازند، بستر لازم برای شکل گیری بازار آب فراهم گردد­ و­ کشاورزان ­منطقه باید محصولات صادرات­گرا و تجاری مانند لوبیای چیتی، لوبیای سفید، نخود و عدس و ... را که از سودآوری بیش تری برخوردار است را جایگزین محصولات با مصرف بالای آب و سود پایین کنند.

کلیدواژه ها

بازار آب, برنامه ریزی ریاضی مثبت, سود ناخالص, منطقه شازند

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.