بررسی اثر تنش خشکی و محلول پاشی نانو اکسید آهن بر صفات کمی و کیفی کنجد(.Sesamum indicum L)

به منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلول پاشی نانو اکسید آهن بر صفات کمی و کیفی کنجد، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با سه تکرار در سال ۱۳۹۵ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا شد. عوامل مورد بررسی در آزمایش، شامل تنش خشکی بعنوان عامل اصلی در دو سطح عدم تنش (آبیاری تا ۱۰۰ درصد ظرفیت زراعی) و تنش خشکی (آبیاری تا ۵۰ درصد ظرفیت زراعی) و محلول پاشی نانو اکسید آهن در پنج سطح عدم محلولپاشی (شاهد)، محلولپاشی با آب (۱۰۰۰ لیتر آب در هکتار)، نانو اکسید آهن ۰.۰۵ درصد (۰.۵ کیلو گرم در ۱۰۰۰ لیتر آب در هکتار)، نانو اکسید آهن ۰.۱۰ درصد (یک کیلو گرم در ۱۰۰۰ لیتر آب در هکتار) و نانو اکسید آهن ۰.۱۵ درصد (یک و نیم کیلو گرم در ۱۰۰۰ لیتر آب در هکتار) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد، تنش خشکی به جز محتوای پروتئین دانه، سایر صفات نظیر تعداد کپسول در بوته (۳۱.۵۵ درصد)، وزن هزار دانه (۱۸.۵۱ درصد)، عملکرد دانه (۲۶.۵۲ درصد)، عملکرد بیولوژیک (۹.۴۲ درصد)، شاخص برداشت (۳.۹۴ درصد)، محتوای روغن دانه (۱۰.۳۰ درصد)، عملکرد روغن دانه (۴۰.۴۷ درصد) و عملکرد پروتئین دانه (۲۴.۹۰ درصد) را به طور معنی داری کاهش داد. این در حالی بود که کاربرد نانو اکسید آهن صفات تعداد کپسول در بوته (۴۵.۰۲ درصد)، وزن هزار دانه (۱۹.۸۶ درصد)، عملکرد دانه (۳۷.۴۳ درصد)، عملکرد بیولوژیک (۲۲.۹۱ درصد)، شاخص برداشت (۳.۸۶ درصد)، محتوای روغن دانه (۶.۴۹ درصد)، عملکرد روغن دانه (۴۵.۷۰ درصد) و عملکرد پروتئین دانه (۴۰.۹۳ درصد) را تحت تنش خشکی به طور معنی داری بهبود بخشید. در بین سطوح مختلف محلول پاشی، نانو اکسید آهن ۰.۱۵ درصد بیشترین تاثیر را در افزایش صفات مورد اندازه گیری نشان داد. به طور کلی، میتوان از محلول پاشی نانو اکسید آهن به ویژه در غلظت ۰.۱۵ درصد به منظور کاهش اثرات زیانبار تنش خشکی و بهبود صفات کمی و کیفی کنجد در شهرستان خرم آباد بهره برد.

کلیدواژه ها:

تنشهای محیطی ، خصوصیات زراعی ، دانه های روغنی ، عناصر ریزمغذی