رقیه رضوی - محقق موسسه تحقیقات خا ک و آب سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج،
حسن وطن خواه - کارشناس بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت آذربایجان شرقی، تبریز
نرگس رضوی - کارشناس بهداشت حرفه ای مرکز بهداشت آذربایجان شرقی، تبریز
رضا محمدی کیا - محقق موسسه تحقیقات خاک و آب سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

کاهش منابع آبی، استفاده از گیاهانی را که به آب کمتری نیاز دارند ضروری ساخته و در همین راستا آزمایشی با استفاده از۲ عدد لایسیمتر برای تعیین تبخیر تعرق کلزا و همچنین آزمایش دیگری با مدیریت کم آبیاری کلزا، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و هر آزمایش به مدت سه سال هم زمان اجرا شد. تیمارهای کم آبیاری شامل =I۱ آبیاری در کلیه مراحل رشد = I۲ حذف آبیاری در ابتدای غنچه دهی = I۳ حذف آبیاری در گل دهی. = I۴ حذف آبیاری در ابتدای شکل گیری غلاف و= I۵ حذف آبیاری در مرحله رشدکامل غلافها بود. در طرح کم آبیاری اثر کم آبیاری بر عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب در سطح %۱ معنی دار بود. بیشترین درصد روغن و پروتئین از حذف آبیاری در ابتدای غنچه دهی به ترتیب به مقدار ۴۳/۳۸ و ۱۹/۶ درصد حاصل شد ومیانگین کل آب مصزفی آن ۳۶۸۶ متر مکعب در هکتار بود که در مقایسه با لایسیمتر (با تبخیر تعرق ۴۳۲۲ متر مکعب در هکتار) به مقدار ۱۵ در صد آب کمتری مصرف نمود. و کارآیی مصرف آب و کارآیی روغن نیز در کم آبیاری مورد توصیه فوق به ترتیب ۱۵ و ۹ درصد افزایش داشت.

تبخیر تعرق ،کارآیی مصرف آب ، کلزا ، کم آبیاری ، مراحل رشد.