رئوف سیدشریفی - دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
کاظم خاوازی - موسسه تحقیقات خاک و آب تهران
علیرضا پیرزاد - دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه
تقی موذن زاده - دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی

به منظور ارزیابی برهم کنش شوری و بیوپرایمینگ بذر با باکتری های محرک رشد بر سرعت ظهور برگ گندم،آزمایشی در سال زراعی 1387 درگلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل درقالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور های مورد بررسی شامل بیوپرایمینگ بذر با باکتری های محرک رشد در چهار سطح (باکتری ازوسپیریلیوم لیپوفروم سویهOF ازتوباکتر کروکوکوم استرین 5، سودوموناس و عدم پرایمینگ بذر با باکتری) و اعمال شوری خاک در گلدان ها در سه سطح (صفر، 20 و 40 میلی مولار با نمک NaCl با استفاده از نرم افزار salt calc بود. نتایج نشان داد که در گیاهان تلقیح داده شده کلیه شاخص های اندازه گیری شده در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده افزایش معنی داری را نشان دادند . به طوری که بیوپرایمینگ بذ ر با ازوسپریلیوم توانست با تعدیل شرایط تنش شوری، در بالا بردن سرعت ظهور برگ گندم نقش مثبت و معنی داری را ایفا نماید. در ضمن، فیلوکرون، فاصله زمان بین ظهور دو برگ متوالی، تحت تاثیر شوری، بیوپرایمینگ بذر با باکتری و اثر متقابل این دو قرار داشت. بیوپرایمینگ بذر با ازوسپریلیوم منجر به کاهش فیلوکرون و افزایش سرعت ظهور برگ ها شد. بین سطوح مختلف شوری از این نظر تفاوت معنی داری وجود داشت . سرعت ظهور برگ ها در سطح شاهد شوری بیشتر از سطوح شوری 20 و 40 میلی مولار بود. بالاترین سرعت ظهور برگ و تعداد برگها به ترکیب تیما ری بیوپرایمینگ بذر با ازوسپریلیوم و کمترین ان به عدم پیش تیمار بذر با باکتری تعلق داشت. بنابراین به منظور افزایش تعداد و سرعت ظهور برگ ها به نظر می رسد بیوپرایمینگ بذر با ازوسپریلیوم تحت شرایط تنش شوری برای کشت گندم میتواند مفید باشد.

گندم، بیوپرایمینگ بذر، سرعت ظهور برگ