مریم زارعیان - دکتری جامعه شناسی و پژوهشگر بخش مطالعات اجتماعی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی

در نیم قرن اخیر، شهرسازی ما به تبعیت از الگوی کلاسیک توسعه و پیروی کورکورانه از مدلهای کلیشه ای توسعه شهری که نسبت به شرایط و خصوصیات بومی بی اعتنا است، نه تنها شرایط ناپایداری را در شهرها پدید آورده، بلکه ناپایداری مناطق اطراف را نیز به دنبال داشته است بحرینی الف، .۱۳۷۸مسائلی که شهرهای مختلف در جهان را به مصرف کنندگان شتابزده منابع طبیعی و تولیدکنندگان پرتوان زباله و ضایعات تبدیل کرده، موجب توجه به مفهوم توسعه پایدار شهری شد. فرایندی که هدف آن ایجاد و تقویت ویژگیهای پایداری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی شهر است. از این رو، با توجه به اهمیت مقوله پایداری در اهداف توسعه شهرها، دامنه گسترده ای از مجموعه نیازهای اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی مطرح میشود که لازمست مورد توجه قرار گرفته و تعریف شود. سرمایه اجتماعی نیز یک مفهوم جدید است که امروز مورد بحث قرار می گیرد. ساختارهای اجتماعی و روابط بین افراد بر توسعه متغیرها در همه ابعاد تاثیر دارد. نظریه پردازان اقتصادی بر این باورند که ظرفیت کشورها برای رسیدن به اهداف اقتصادی و اجتماعیشان با توانایی آنها برای مدیریت شهرهایی که توسعه شهری قابل توجه دارند، مرتبط است. شهرها در درآمد ملی، انتقال فناوری اطلاعات و ایجاد سرمایه اجتماعی از طریق منابع انسانی نقش مهمی ایفا می کنند.سازمان ملل متحد، توسعه جوامع معاصر عمدتا به دلیل رشد مدیریت و توسعه شهری است . سرمایه اجتماعی و شناخت آن به عنوان یک سرمایه در سطح مدیریت کلان کشورهای در حال توسعه می تواند دانش جدیدی از مدیریت اجتماعی ایجاد کند. هدف این مقاله معرفی مفهوم و موضوع سرمایه اجتماعی است ونقش عملکردی آن در توسعه پایدار شهری. روش تحقیق و مطالعه آن از نوع مستندسازی است که به معنی تجزیه و تحلیل اسناد و نوشته های متفکران مختلفی است که تلاش کرده اند تا ارتباط منطقی بین متغیرها را تعریف کنند و به تجزیه و تحلیل روابط بین مفاهیم پرداخته اند. بر این اساس، این مقاله اشاره می کند که وجود سرمایه اجتماعی در میان گروه ها، سازمان ها، می تواند به طور موثر توسعه پایدار را به ارمغان بیاورد.

توسعه، پایداری، توسعه پایدار، ابعاد اجتماعی