گفتمان مشروعیت حکومت در تاریخ نگاری عصر ایلخانی براساس سه نسخه شهنامه چنگیزی، شهنشاه نامه و جامع التواریخ
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: مجله متن شناسی ادب فارسی، دوره: 13، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_RPLL-13-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 388
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان شناسی اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، ایران
استادیار گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، ایران
چکیده
تاریخ نگاری در دوره ایلخانی با حمایت ایلخانان رشد فزاینده ای یافت؛ ازاین رو مقاصد سیاسی حامیان به گونه ای هدفمند در متون تاریخ سفارشی این عصر رسوخ یافت و به شکل گیری گفتمانی برای مشروعیت ایلخانان انجامید. در این پژوهش با هدف بازشناسی گفتمان مشروعیت حکومت ایلخانان، سه نسخه سفارشی شهنامهچنگیزی، شهنشاه نامه و جامع التواریخ بررسی می شود. این پژوهش به شیوه تحلیل گفتمان انتقادی (ون لیوون، ۲۰۰۸ م) و با استناد بر مطالعات کتابخانه ای درپی پاسخ به این پرسش هاست: چگونه می توان مشروعیت سازی برای ایلخانان را در محتوا و موجودیت نسخ تحلیل کرد؟ مولفان این نسخه ها چه راهبردهایی برای تولید گفتمان مشروعیت ایلخانان به کار گرفته اند؟ برپایه یافته های این پژوهش، در کنار جاودان سازی ایلخانان، مشروعیت سازی برای آنان نیز از مهم ترین دلایل تولید این متون تاریخی بوده است؛ چنانکه مولفان با تکیه بر چینش روایت ها، مضمون سازی، استفاده از آیات قرآن و تقلید از شاهنامه فردوسی، به عنوان عنصر تاثیرگذار در هویت ایرانیان، به دنبال مشروعیت سازی بوده اند. همچنین مولفان این آثار نمودهایی از گفتمان های مغولی، ایرانی و اسلامی را به طور هم زمان در بازتعریف مشروع هویت ایلخانان و مشروعیت بخشیدن به کنش های آنان در موقعیت های سیاسی و اجتماعی به کار برده اند. در این باره، کاهش کاربرد مضامین گفتمان مغولی در شهنشاه نامه با کاهش نقش عنصر مغولی در اواخر حکومت ایلخانی هم خوانی دارد.کلیدواژه ها
تحلیل گفتمان, ایلخانان, تاریخ نگاری, مشروعیت, شهنامه چنگیزی, شهنشاه نامه, جامع التواریخاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.