پهنه بندی دشت کبودرآهنگ به منظور احداث سد زیرزمینی به روش ترکیب نقشه های فازی
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه اطلاعات جغرافیایی ( سپهر)، دوره: 30، شماره: 117
- کد COI اختصاصی: JR_SEPEHR-30-117_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 374
نویسندگان
استادیار گروه عمران، دانشکده مهندسی، دانشگاه بوعلی سینا
دانش آموخته ی کارشناسی ارشد سیستم اطلاعات مکانی، موسسه آموزش عالی عمران و توسعه همدان
چکیده
استفاده از آب زیرزمینی یکی از راه کارهای مقابله با کم آبی در مناطق خشک و نیمه خشک است. کمبود منابع مالی، زمانی و تکنولوژیکی به علاوه شرایط فیزیکی سبب می شود که استفاده از آب در نواحی خشک در اغلب کشورهای در حال توسعه با محدودیت هایی مواجه باشد. طی چند سال گذشته استفاده از سدهای زیرزمینی به عنوان راه حلی برای غلبه بر مشکل کم آبی در مناطق خشک و نیمه خشک مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، به روش ترکیب نقشه های فازی در سیستم اطلاعات مکانی (GIS)، مکان های مناسب برای احداث سد زیرزمینی در دشت کبودرآهنگ، واقع در شمال استان همدان شناسایی می شوند. برای این منظور، پارامترهای موثر در احداث سد زیرزمینی همچون شیب، موقعیت چاه ها، چشمه ها و قنات ها، مسیر رودخانه ها، محل قرارگیری گسل ها، موقعیت روستاها و شهرها، وضعیت راه های ارتباطی و همچنین ضخامت آبرفت برای منطقه موردمطالعه جمع آوری شد. سپس با استفاده از ابزارهای تحلیل مکانی، لایه های اطلاعاتی مربوط به هرکدام از پارامترها به صورت لایه ی رستری و با استفاده از عملگر فاصله اقلیدسی و درون یابی بر اساس روش مثلث بندی دلونی آماده سازی شده و به کمک ترکیب نقشه های فازی، استانداردسازی بر روی معیارهای مختلف انجام گرفت. با جمع بندی تحقیقات و استانداردها، نقشه های معیار به کمک عملگرهای فازی با هم ترکیب شد؛ در روش عملگر اشتراک فازی منطقه ای به وسعت ۳۳۴۲ هکتار و در روش عملگر ضربی فازی منطقه ای به وسعت ۲۳۹۳ هکتار، حدود یک درصد منطقه مطالعاتی و در روش عملگر گامای فازی منطقه ای به وسعت ۳۵۵۷۴ هکتار، ۱۰.۳۲ درصد منطقه مطالعاتی، دارای پتانسیل بسیار مناسب برای احداث سد زیرزمینی مشخص شدند. نتایج نشان داد که در صورت وجود داده های مناسب مکانی و نقشه های با دقت، روش ترکیب نقشه های فازی می تواند نتایج مناسبی برای پیشنهاد مکان های مناسب احداث سد زیرمینی را ارائه نماید.کلیدواژه ها
دشت کبودرآهنگ, سد زیرزمینی, مکانیابی, GIS, ترکیب نقشه های فازیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.