طراحی شبکه و برنامه ریزی زنجیره تامین پویای یکپارچه سوخت زیستی هیدروکربن پیشرفته و پالایشگاه های نفت با لحاظ کردن جریان های مالی

یکی از چالش­های اصلی توسعه صنعت انرژی زیستی هزینه زنجیره تامین زیست توده ناشی از تولید ناکارای انرژی زیستی از فیداستاک­های زیست توده با محتوای انرژی پایین، هزینه­های بالای لجستیک تولید، پردازش و حمل ­­و­ نقل زیست توده است. نکته قابل توجه دیگر این است که پیکربندی زنجیره تامین سوخت زیستی می­تواند ثابت نبوده و به مرور زمان تکامل یابد. با افزایش استقبال از سوخت­های زیستی و مشوق­ها، افزایش ظرفیت و ارتقای تکنولوژی در زنجیره تامین­های موجود سوخت زیستی مطلوب خواهد بود. براین اساس، در این پژوهش دو راهکار عمده برای تخفیف چالش­های مذکور پیشنهاد می­شود. از یک سو، براساس تکنولوژی ارائه شده توسط دپارتمان انرژی ایالات متحده، سوخت زیستی هیدروکربن پیشرفته را می­توان با استفاده از ایجاد واحدهای ارتقادهی در پالایشگاه­های نفت موجود و از طریق ارتقای محصولات میانی به محصولات نهایی (مانند بنزین، دیزل و سوخت جت) تولید نمود و از زیرساخت­های موجود پالایشگاه­های نفت جهت توزیع آن استفاده نمود که با توجه به هزینه­های بالای سرمایه­گذاری مربوط به پالایشگاه­های زیستی در زنجیره­تامین سوخت زیستی و با توجه به حذف بخش بزرگی از هزینه حمل و نقل به این دلیل که حمل و نقل از طریق خطوط لوله موجود انجام می­شود، صرفه­جویی­های قابل ملاحظه بزرگی در هزینه­های سرمایه­گذاری و کل هزینه­های سالانه ایجاد می­شود و در عین حال سودآوری بالاتری از فروش محصولات نهایی جدید حاصل می­شود. از سوی دیگر، با اعمال نمودن طراحی شبکه زنجیره تامین پویا، دو دوره زمانی استراتژیک و تاکتیکی در مدلسازی در نظر گرفته شده که در آن امکان افزایش ظرفیت تسهیلات و فعال شدن تسهیلات در هر دوره زمانی استراتژیک وجود دارد. همچنین در پژوهش حاضر، علاوه بر جریان فیزیکی، بهینه­سازی جریان مالی نیز لحاظ شده و ماکزیمم­سازی تابع هدف کارایی برای طراحی و برنامه­ریزی زنجیره تامین سوخت زیستی پیشنهاد شده است.  به منظور صحت­سنجی عملکرد مدل توسعه داده شده، مدل  پیشنهادی را برای طراحی یک مطالعه موردی در ایران به کار برده و نتایج محاسباتی ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

Biofuel Supply Chain ، Lignocellulosic Biomass ، Advanced Hydrocarbon Biofuel ، financial flow planning ، زنجیره تامین سوخت زیستی ، زیست توده لیگنوسلولزیک ، سوخت زیستی هیدروکربن پیشرفته ، جریان مالی زنجیره تامین