بررسی اثرات جنگلنشینان و مردم محلی در توالی آلوژنی اکوسیستم جنگلی ارسباران مطالعه موردی حوضه آبخیز مردانقم چای از جنگل ارسباران

جنگل های ارسباران بعنوان یک منطقه اکوتون بعلت دارا بودن خصوصیات سه ناحیه رویشی یوروسیبه رین، ایرانو تورانی و مدیترانه ای دارای تنوع گونه ای و فون و فلور غنی بوده وجزو مناطق باارزش محسوب می شود. این مطالعه جهت بررسی نیازهای جنگلنشنیان (مردم محلی) و شدت وابستگی آنها به جنگل جهت تأمین مایحتاج خود و اثرات آن در توالی طبیعی اکوسیستم جنگل ارسباران، حوضه آبخیز مردانقم چای، صورت گرفته است. برای نیل به این هدف، در این بررسی با استفاده از ترانسکت و پرس و جوی محلی با ارائه پرسشنامه به جمع آوری اطلاعات و داده پرداخته شد. نتایج آماربرداری ها نشان داد که میزان وابستگی اهالی روستاهای داخل جنگل زیاد است که این شدت با افزایش میزان فاصله از جاده قابل تردد بیشتر می شود. سطوح قابل توجهی از جنگل تبدیل به اراضی کشاورزی شده است و فعالیت هایی چون تهیه چوب سوخت و علوفه برای تغذیه دام از عوامل تخریب این اکوسیستم بشمار میروند. رنج بالای وابستگی مردم به جنگل و بهره برداری های غلط از طرف دیگر، باعث شروع توالی پس رونده در این اکوسیستم شده است که در حالات شدید، تخریب وحتی حذف پوشش نباتی بومی، فرسایش غیرقابل برگشت خاک و افزایش گیاهان مهاجم سمی و غیر خوراکی برای دام در جنگل و مراتع اطراف را بدنبال داشته است. مدیریت نیازهای مردم روستایی و تامین مایحتاج اساسی آنان از جمله سوخت، ارائه یک سیستم آگروفارستری مناسب منطقه، توسعه صنعت توریسم، استفاده از محصولات فرعی جنگل بخصوص کشت و توسعه گیاهان دارویی در راستای حفاظت و احیاء اکوسیستم جنگل در عین حال توسعه کشاورزی مؤثر خواهد بود

کلیدواژه ها:

توالی آلوژنی ، توالی پس رونده ، گیاهان مهاجم ، آگروفارستری