بازیابی مولفه های تاثیرگذار بر سرزندگی اجتماعی در باغ های گیاه شناسی (مطالعه موردی: بازدیدکنندگان باغ گیاه شناسی ارم شهر شیراز)

باغ های گیاه شناسی با در نظر گرفته شدن به عنوان یک فضای سبز شهری، از طریق سه نقش حفاظت، آموزش و تفریح، خود، قابلیت پاسخگویی به تعدادی از معضلات ایجاد شده در عصر جدید به واسطه شهر نشینی را دارا هستند. سرزندگی از جمله عواملی است که در کالبد یک فضا، روح می دمد. می توان سرزندگی اجتماعی را شرایط خوب برای قدم زدن و زندگی پیاده، همراه با امکاناتی برای درنگ، توقف و کسب تجربه دانست که ظرفیت برای ارائه گزینه های بیشتر برای فعالیت های اجتماعی و انتخابی افراد در فضا را فراهم می کند. توجه به فضای سبز، هم از دیدگاه تامین نیازهای زیست محیطی شهرنشینان و هم از نظر تامین فضاهای فراغتی و بستر ارتباط و تعامل اجتماعی آن، جایگاهی درخور اهمیت دارد. از این لحاظ، تلاش این پژوهش، دستیابی به طرح معماری و کاربردی است تا بیان دارد که چگونه سرزندگی اجتماعی به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در الفبای شکل گیری معماری می تواند به تدوین اصول طراحی باغ­های گیاه­شناسی امروز، کمک نماید. همچنین، فضاهای پرورش و نمایش گل و گیاه در کالبدی سازمان­یافته که امکان ارتباط چهره به چهره انسانی در درون جامعه را فراهم آورند تا در نهایت، موجب سرزندگی اجتماعی گردند و نیازهای جامعه را در این مورد تا حد ممکن، مرتفع سازند و در حفظ و تقویت هویت شهری کنونی و آینده کلانشهر شیراز در جهت ارتقاء سرزندگی شهری، موثر واقع گردند. جهت تعیین حجم نمونه، روش نمونه­گیری در دسترس، استفاده شده است که در طول یک هفته، ۱۷۵ نفر مورد پرسش قرار گرفتند. همچنین جهت تعیین روایی، صوری محتوایی و جهت تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ، استفاده شده و ضریب حاصل، ۰.۸۸۶ است که در سطح بالایی می­باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها، اطلاعات به نرم­افزار « »، انتقال یافت و با استفاده از جداول فراوانی و شاخص­هایی نظیر حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف معیار به توصیف داده­ها پرداخته شد. نتایج نشان می­دهند که آنچه در شکل گیری سرزندگی اجتماعی باغ­های گیاه­شناسی، نقش ایفا می کنند، ناشی از ۳ مولفه اصلی با عناوین «هویت و سازگاری (انعطاف پذیری)»، «دسترسی و پیاده روی»، «کشش، جاذبه و تنوع فضا» به همراه متغیرهای فرعی هر یک از آنها می باشند. همچنین، میانگین نمره پاسخگویان، ۷۴/۰ بیش از حد متوسط یعنی ۳ می­باشد که با توجه به میزان T به دست آمده (۵۵/۲۹=T) با درجه آزادی ۱۷۴ در سطح ۹۵%، معنی­دار می­باشد. بنابراین، میزان اهمیت تاثیر مولفه­های شکل­دهنده و ارتقاء­دهنده سرزندگی اجتماعی فضا بر حضور و استفاده شهروندان از باغ گیاه شناسی ارم به طور معنی­داری بیش از حد متوسط است.

کلیدواژه ها:

Social vitality ، Botanical garden ، Flexibility ، Accessibility ، Diversity of space ، The presence and use of citizens. ، سرزندگی اجتماعی ، باغ گیاه شناسی ارم ، انعطاف پذیری ، دسترسی ، تنوع فضا ، حضور و استفاده شهروندان.