نسیم بصیرپور - دانشجوی دکتری گروه علوم خاک، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
الناز صباغ تازه - استادیار گروه علوم خاک، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

با توجه به مشکل شوری و محدودیت منابع آب در ایران، استفاده هم زمان از مواد تعدیل کننده اثر شوری و انواع سوپر جاذب ها می تواند راهکاری موثر در جهت بهبود شاخص های رشد گیاهان پرورش یافته در خاک های شور باشد. به منظور ارزیابی اثر روش های مختلف کاربرد اسید سالیسیلیک و پومیس بر عملکرد و مقدار عناصر غذایی شاهی در یک خاک شور، آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۹ تیمار و سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورها شامل ۱) اسید سالیسیلیک(S) با سه سطح الف) بدون اسید سالیسیلیک (S۰)، ب) خیساندن بذور شاهی در اسید سالیسیلیک ۱/۰ میلی مولار به مدت ۲۴ ساعت (S۱) و ج) محلول پاشی گیاهان با اسید سالیسیلیک ۷/۰ میلی مولار در سه مرحله (S۲) و ۲) پومیس (P) با سه سطح الف) صفر (P۰) ، ب) ۱۵ تن در هکتار (P۱) و ج) ۳۰ تن در هکتار (P۲) بود. نتایج نشان داد که خیساندن بذور شاهی در اسید سالیسیلیک ۱/۰ میلی مولار توانست اثرات ناشی از تنش شوری در شاهی را تعدیل نماید، ولی بین تیمار محلول پاشی گیاهان با اسید سالیسیلیک ۷/۰ میلی مولار و شاهد ازلحاظ اکثر شاخص های رشد، تفاوتی دیده نشد. افزایش سطوح پومیس توانست صفاتی نظیر وزن خشک و مقدار عناصر فسفر، کلسیم، منیزیم و پتاسیم را در شاهی افزایش داده و مقدار سدیم گیاه، پرولین، پراکسید هیدروژن و آسکوربات پراکسیداز را کاهش دهد. در کل تیمار (P۲S۱) یعنی کاربرد ۳۰ تن در هکتار پومیس و خیساندن بذور شاهی در اسید سالیسیلیک ۱/۰ میلی مولار، بیشترین عملکرد و مقدار عناصر غذایی و کمترین مقدار شاخص های تنش شوری در شاهی را تولید کرد.

آسکوربات پراکسیداز, پرولین, تنش شوری, سوپر جاذب, عناصر غذایی