تاثیرپذیری اقبال لاهوری از مولوی در ترسیم چهره انسان کامل

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه نقد، تحلیل و زیبایی شناسی متون (قندپارسی سابق)، دوره: 2، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_QPA-2-3_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 367
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدعلی کرامتی مقدم

پردیس شهید بهشتی مشهد

چکیده

محمد اقبال لاهوری شاعر، فیلسوف، سیاست مدار و متفکر مسلمان پاکستانی است که اشعار زیادی به زبان فارسی سروده و مورد استقبال بسیاری از مسلمانان واقع شده است. بین اشعار او و اشعار مولوی شباهت‎های فراوانی وجود دارد که این دو شاعر بزرگ را به هم نزدیک گردانیده است. سئوال اصلی پژوهش آن است که اقبال و مولوی چه هدفی را در شعر می‎جسته‎اند و چه عواملی سبب پیوند فکری و محتوایی آن دو شده است؟ دیگر آن که هر کدام از این دو چه تصویری از انسان کامل در اشعار خود ترسیم نموده‎اند؟ با مطالعه و بررسی اشعار این دو شاعر مشاهده میشود که در درجه نخست اقبال در ساختار و محتوای اشعار خود تحت تاثیر مولوی بوده به حدی که در بسیاری از اشعارش از ملای روم به صراحت یاد کرده است. عامل دیگر این پیوند، تشابه فلسفه فکری و اعتقادی این دو شاعر بزرگ است؛ اندیشه هر دوی آن‎ها از آبشخور دین و عرفان اسلامی سرچشمه گرفته و آنها را مقبول عام و خاص ساخته است. اقبال همانند مولوی در پی ایجاد تحول در فرد برای رسیدن به تکامل فردی و اجتماعی و بنیان نهادن یک جامعه آرمانی و متعالی بوده و برای ساختن چنین جامعه‎ای تصویری از یک انسان کامل در اشعار خود ترسیم نموده ‎است. در این پژوهش چگونگی ترسیم یک انسان کامل در شعر اقبال لاهوری و میزان تاثیرپذیری او از مولوی، بررسی و تبیین شده است.

کلیدواژه ها

مولوی، اقبال لاهوری، تاثیرپذیری، جامعه متعالی و انسان کامل

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.