اعتبار سنجی روش های درون یابی دمای فصل تابستان در شمال شرق ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره: 21، شماره: 61
  • کد COI اختصاصی: JR_JGSKH-21-61_019
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 432
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حمید صالحی

PhD student in Geography and Urban Planning, Azad University, Shirvan Branch, Iran.

محمد معتمدی

Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, Shirvan Azad University, Iran.

عزت الله مافی

Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Shirvan Azad University, Iran.

چکیده

اساس داده های اقلیمی اندازه گیری هایی است که با نظم زمانی از پیش تعیین شده در ایستگاه های دیده بانی هوا انجام می پذیرد، بنابراین تمامی مقادیر اندازه گیری شده عناصر اقلیمی تنها به نقطه محل اندازه گیری قابل انتساب است. از این رو روش های مختلف درون یابی میتواند به تخمین داده های اقلیمی در نقاط مختلف کمک زیادی بنماید. منطقه مورد مطالعه در این پژوهش، شمال شرق ایران شامل استان های خراسان رضوی و شمالی می باشد و از داده های دمای ماهانه فصل تابستان برای ۲۱ ایستگاه همدید و تبخیر سنجی شمال شرق متعلق به سازمان هواشناسی و وزارت نیرو با پراکنش مناسب استفاده شد. دوره آماری ۲۱ سال  (۲۰۱۷-۱۹۹۷) به عنوان دوره آماری مشترک برای تمامی ایستگاه ها در نظرگرفته شد. سپس به منظور مقایسه روش های درونیابی، چندین روش مختلف، شامل کریجینگ معمولی، اسپیلاین، مجذور معکوس فاصله و تیسن توسط نرم افزار ARCGIS استفاده شد مقایسه کردن انحراف تخمین ها از داده های اندازه گیری شده به روش اعتبار سنجی متقاطع ارزیابی گردید. سپس به منظور بررسی فرض نرمال بودن خطاهای محاسبه شده در هر روش درونیابی، از آزمون ران تست استفاده و در نهایت برای ارزش یابی بهترین روش درون یابی از روش AHP  و نرم افزارExpert Choice  بهره گرفته شد. نتایج نشان داد بر اساس معیار ریشه میانگین مربعات خطا(RMSE) به ترتیب روش تیسن، کریجینگ، معکوس فاصله و اسپلاین قرار گرفته اند. بر اساس معیار بیشینه مطلق خطا(MAE)، روش کریجینگ بهتر از سایر روش ها دمای تابستان را برآورد کرده است. بر اساس معیار(MBE) نیز روش کریجینگ بهتر از سایر روش ها می باشد و می توان از آن برای درون یابی دما استفاده نمود. با توجه به ضرایب تعیین شده، نرخ سازگاری محاسبه شده۰۳/۰ می باشد که از دقت بالای انتخاب وزن ها حکایت دارد.

کلیدواژه ها

Interpolation, Validation, Run Test, Kriging, AHP, درون یابی, اعتبارسنجی, ران تست, کریجینگ, AHP

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.