سجاد حیدری - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران
سعید ریزی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، ایران
سید نجم الدین مرتضوی - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، ایران
علی نیک بخت - گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، ایران

لیلیوم یکی از زیباترین و مشهورترین گیاهان زینتی پیازی است که به خانواده سوسنی­ها تعلق دارد. به­منظور بررسی تاثیر رقم و حذف غنچه بر تکثیر پیاز لیلیوم، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو رقم (’Tiber‘ و ’Donato‘)، سه سطح حذف غنچه (عدم حذف، حذف در مرحله رویت غنچه و حذف در مرحله سه سانتی­متری طول غنچه) در سه تکرار طراحی شد. نتایج نشان داد که رقم و حذف غنچه تمام صفات مورد ارزیابی (به جز قطر ساقه) را به­طور معنی­داری تحت تاثیر قرار داد. همچنین، برهمکنش دو تیمار تاثیر معنی­داری بر وزن پیاز، تعداد پیازچه، ضریب تکثیر، اندازه پیاز و اندازه فلس داشت. در رقم ’Tiber‘بیش­ترین وزن پیاز، اندازه پیاز و اندازه فلس با حذف غنچه در مرحله رویت حاصل شد که نسبت به تیمار عدم حذف همین رقم به­ترتیب ۵/۹۳، ۰/۲۴ و ۹/۵۳ درصد افزایش نشان داد. علاوه­براین، در رقم ’Donato‘، حذف غنچه در مرحله رویت غنچه صفات وزن پیاز، اندازه پیاز و اندازه فلس را به­طور معنی­داری (به­ترتیب ۴/۸۹، ۸/۲۲ و ۵/۳۱ درصد) نسبت به عدم حذف غنچه افزایش داد. علاوه­بر­این، بیش ترین تعداد پیازچه و ضریب تکثیر در رقم ’Donato‘با اعمال تیمار حذف غنچه در مرحله سه سانتی­متری حاصل شد که نسبت به تیمار عدم حذف غنچه در همین رقم، به­ترتیب ۳/۵۸ و ۰/۷ درصد افزایش نشان داد. به­طور کلی می­توان نتیجه گرفت که رقم ’Donato‘در اغلب صفات مورد ارزیابی برتری محسوسی نسبت به رقم ’Tiber‘دارد و حذف غنچه در مرحله رویت به شرط عدم آسیب به انتهای شاخه، مناسب­ترین تیمار جهت کشت مجدد، تولید و تکثیر پیاز لیلیوم می­باشد.

پیازچه, تولید, سوسن, فلس, واریته