مسعود رحمتی - دانشیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه لرستان
محمد شریعت زاده - استادیار فیزیولوژی ورزشی، پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی
نسیم آذری - دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه لرستان

هدف اصلی پژوهش حاضر، فراتحلیل تاثیر فعالیت های ورزشی استقامتی بر برخی متغیرهای وابسته به دیابت نوع دو در مطالعات انجام شده در داخل کشور بود. پایگاه های اطلاعاتی sid.ir و magiran.com و نیز سامانه نشریات علمی و پژوهشی موردتایید وزارت علوم در رشته تربیت بدنی، از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵ جست وجو شدند. فهرست منابع مورداستفاده در تمامی مقالاتی که در جست وجوی الکترونیک یافت شدند، به شکل دستی ارزیابی شد تا سایر منابع احتمالی نیز پیدا شوند. کلیدواژه­های مورداستفاده برای جست وجو، دیابت نوع دو در ترکیب با «دیابت» یا «تمرین استقامتی» یا «تمرین هوازی» یا «فعالیت ورزشی» یا «حساسیت انسولینی» یا «نیمرخ لیپیدی» یا «گلوکز خون ناشتا» و در ترکیب با "HbA۱c" بود. تجزیه وتحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار STATA نسخه ۱۲ انجام شد و سطح معناداری ۰.۰۵   ≥P درنظر گرفته شد. به طورکلی، ۸۵ مقاله در بررسی اولیه یافت شدند که پس از بررسی معیارهای ورود، سه مقاله شرایط لازم برای ورود به این پژوهش را داشتند. نتایج نشان داد که میان فعالیت ورزشی استقامتی و سطوح گلوکز خون (۰.۰۰۰۱ =P ، ۴۲۳/۰- تا ۳۹۶/۱-  ۹۵% CI)، فعالیت ورزشی استقامتی و انسولین (۰.۰۰۰۱ = P، ۴۶۹/۰- تا ۴۷۹/۱-  ۹۵% CI)، فعالیت ورزشی استقامتی و مقاومت به انسولین (۰.۰۰۰۱ =P ، ۵۹۱/۰- تا ۶۰۵/۱- ۹۵% CI)، فعالیت ورزشی استقامتی و هموگلوبین گلیکوزیله (۰.۰۰۱ =P ، ۳۶۹/۰- تا ۳۳۴/۱- ۹۵% CI)، فعالیت ورزشی استقامتی و LDL-c (۰.۰۰۷ = P، ۱۷۲/۰- تا ۱۱۱/۱- ۹۵% CI)، فعالیت ورزشی استقامتی و HDL-c (۰.۰۰۰۱ =P ، ۵۹۱/۰- تا ۶۰۵/۱- ۹۵% CI)، فعالیت ورزشی استقامتی و تری گلیسرید (۰.۰۱۸ = P، ۰۹۷/۰- تا ۰۳۰/۱- ۹۵% CI)، فعالیت ورزشی استقامتی و کلسترول ( ۰.۰۰۲= P، ۲۸۱/۰- تا ۲۲۹/۱- ۹۵% CI) ارتباط معناداری وجودداشت.  

دیابت نوع دو, نیمرخ لیپیدی, حساسیت انسولینی, فعالیت ورزشی استقامتی, هموگلوبین گلیکوزیله, فراتحلیل