سید ابوالقاسم برآبادی - دانشجوی دکتری آموزش کشاورزی دانشگاه زنجان
علی شمس - دانشیار گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان
نیکلایس وایس - استاد دانشگاه جان مورس لیورپول، انگلستان

شناسایی عامل های محدودکننده سطح استفاده ذینفعان نظام آموزشی از شبکه های اجتماعی در آموزش و یادگیری، می تواند به تصمیم گیری و برنامه ریزی های آگاهانه در این زمینه کمک کند. این پژوهش با هدف شناسایی بازدارنده های استفاده از شبکه های اجتماعی در آموزش عالی کشاورزی از دیدگاه اعضای هیئت علمی و دانشجویان انجام شد. جامعه آماری شامل ۳۹۸۴ تن عضو هیئت علمی و ۱۱۱۵۲۸ تن دانشجوی دانشکده های کشاورزی دولتی کل کشور بودند که با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی ۲۱۱ تن از اعضای هیئت علمی و ۴۰۰ تن از دانشجویان رشته های کشاورزی دانشگاه های مختلف کشور انتخاب و بررسی شدند. داده ها به وسیله پرسشنامه برگرفته از یافته های بررسی های پیشین و با طیف لیکرت پنج سطحی گردآوردی شد. روایی پرسشنامه به صورت تشخیصی و پایایی با ضریب پایایی ترکیبی تایید شد. داده ها با آزمون های t، من ویتنی، و مدل سازی معادله های ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد که میزان استفاده آموزشی از شبکه های اجتماعی توسط دانشجویان بیشتر از اعضای هیئت علمی و نگرش آنان نسبت به استفاده از این شبکه ها در آموزش و یادگیری نیز مثبت تر از اعضای هیئت علمی است. یافته های مدل سازی نیز بیانگر این است که عامل های مربوط به دانشجویان، نوع درس ها، و ویژگی های شبکه های اجتماعی با استفاده آموزشی اعضای هیئت علمی از این شبکه ها رابطه منفی و معنی داری دارند. همچنین عامل های مربوط به اعضای هیئت علمی، سازمان آموزشی، و بازدارنده های نرم افزاری و سخت افزاری با استفاده دانشجویان از شبکه های اجتماعی در آموزش رابطه منفی و معنی داری نشان می دهد.

آموزش و یادگیری, شبکه های اجتماعی, آموزش عالی کشاورزی