ارزیابی میزان شوری خاک با استفاده از تلفیق تصاویر ماهواره ای و روش-های آماری (مطالعه موردی: منطقه چاه افضل اردکان)

     شور شدن خاک از جمله معضلات اراضی واقع در مناطق خشک و نیمه­خشک است که مهار آن نیازمند اتخاذ تدابیر مدیریتی صحیح است. بهره­گیری از اطلاعات به­هنگام خاک و فن­آوری­های دورسنجی راهکار­ی مناسب در ارزیابی شوری خاک مناطق مختلف است. در این پژوهش با هدف ارزیابی میزان شوری خاک منطقه چاه افضل یزد، تلاش گردید تا با تلفیق روش­های دورسنجی و آماری، نقشه­ای کلی از طبقات مختلف شوری منطقه ارائه شود. بدین منظور، در ابتدا ۵۰ نمونه خاک از منطقه مورد مطالعه به­روش تصادفی برداشت و میزان هدایت الکتریکی آن اندازه­گیری شد. سپس، تصویر ماهواره­ای لندست ۷ همزمان با تاریخ برداشت صحرایی در مرداد ۱۳۸۶ تهیه و با انجام مراحل پیش­پردازش، مورد عملیات بارزسازی با استفاده از شاخص­های شوری قرار گرفت. از ۱۴ متغیر شامل ۶ شاخص مختلف شوری خاک و ۸ باند تصویر ماهواره­ای جهت تهیه بهترین معادله بیان­کننده شوری خاک بهره­گیری شد. به­منظور کاهش تعداد متغیرها در ارائه بهترین معادله برآورد شوری، از روش تحلیل عاملی و روش رگرسیون پس­رو بهره­گیری و سه معادله­ی نشان دهنده شوری خاک منطقه معرفی گردید. نتایج نقشه­های شوری خاک و صحت­یابی نقشه­های تولیدی شاخص شوری NDSI با بیشترین ضریب همبستگی تعدیل شده به میزان ۶/۰ را، بهترین مدل ارائه کننده شوری خاک نشان داد. منطقه مطالعاتی به ۵ کلاس شوری خاک طبقه­بندی شد که نقشه­ها نشان داد حدود ۹۰ درصد از منطقه دارای شوری بیش از ۵۰ دسی زیمنس بر متر است. برطبق نتایج، تهیه نقشه شوری خاک با تلفیق تکنیک­های دورسنجی و روش­های آماری، ضمن افزایش دقت و سرعت انجام مطالعات، صرفه­جویی در زمان و هزینه را نیز به­همراه خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

چاه افضل ، سنجش از دور ، شاخص شوری ، شوری خاک