انعطاف پذیری فضاهای آموزشی و ظهور فناوری اطلاعات

امروزه معماران به اهمیت انعطاف پذیری در محیطهای گوناگون پی برده اند چراکه برای صرفه جویی بیشتر از منابع و استفاده بهتر از فضا میتوان از این مفهوم بهره برد. فضاهایی که بتوانند برای کاربریهای متنوع تری مورد استفاده قرار گیرند، برای کاربران ارزش بالاتری نسبت به فضاهای تک کاربری دارند چراکه میتوانند در زمانهای مختلف و با توجه به نیاز کاربران و با هزینه هایی بسیار کمتر از بازسازی و یا تغییر مکان، پاسخ مناسبی به نیازها بدهند ازآنجاکه محیط های یادگیری به یکی از نیازهای مهم انسان یعنی آموزش و یادگیری پاسخ میدهند، باید به گونه ای طراحی شوند که بتوانند آموزش های مختلف را پشتیبانی کرده و در فضاهایی کارآمد به کاربران مختلف و در زمانهای متفاوت عرضه کنند. فضاهای یادگیری بیش از هر فضای دیگری نیاز به انعطاف پذیری بالا دارند چراکه با منعطف تر شدن محیط های یادگیری دانش آموزان و معلمان مشارکت بیشتر و موثرتری با یکدیگر خواهند داشت و همچنین از بودن در فضای یادگیری لذت خواهند برد. فضاهای یادگیری انعطاف پذیر در مقایسه باکلاس سنتی، رویکردهای نوآورانه در آموزش و یادگیری عمیق تر را امکان پذیر میکنند.برای انعطاف پذیر شدن محیطهای آموزشی رویکردهای مختلفی وجود دارد، به طورمعمول طراحان راهکارهای معماری را برای بهبود انعطاف پذیری در محیط های آموزشی در اولویت قرار میدهند اما به نظر میرسد این رویکرد برای پاسخگویی به نیازهای آموزشی خاص عصر حاضر توان کافی ندارد به همین دلیل این پژوهش نیازهای انعطاف پذیری در فضاهای آموزشی را بررسی نموده و این سوال را پاسخ داده است که آیا تکیه بر کالبد معماری به تنهایی پاسخگوی انعطاف پذیری فضاهای آموزشی میباشد؟ و اینکه آیا تکنولوژی میتواند مفهوم انعطاف پذیری را به شکل دقیق تری بیان کند؟یافته های حاصل از بررسی ماهیت فضاهای آموزشی جدید و نظریات مطرح در حوزه آموزش نشان میدهد کالبد معماری بخشی از واقعیت یک کلاس و فضای آموزشی را تشکیل میدهد و با گسترش فناوریهای آموزشی و کاربرد وسیع تکنولوژی در ساختمان و افزوده شدن انواع واقعیتهای مجازی به محیط کلاس، آن را به یک فضای سیال بدل نموده است درنتیجه لازم است کالبد یک کلاس، یا معماری آن در هماهنگی با ماهیت جدید فضاهای آموزشی شکل بگیرد و نمیتوان انتظار داشت همه نیازهای انعطاف پذیری یک فضای آموزشی توسط کالبد معماری برآورده شود. نتایج این پژوهش که حاصل بررسی انواع مدلهای آموزشی و روشهای مختلف انعطاف پذیر شدن محیط و همچنین بررسی پژوهشهای پیشین است نشان میدهد معماری فضاهای آموزشی برای تامین انعطاف پذیری موردنیاز کاربران، باید بیش از هر چیز پذیرای زیرساختهای فناورانه و تجهیزات جدید آموزشی باشد.

کلیدواژه ها:

انعطاف پذیری ، فضاهای آموزشی ، ابعاد انعطاف پذیری ، فناوری اطلاعات ، واقعیت مجازی