تسامح در اثبات حدود به مثابه مبنایی در حقوق کیفری اسلام

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 310

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQH-53-1_006

تاریخ نمایه سازی: 19 خرداد 1400

چکیده مقاله:

هرچند در نگرش ظاهری به مجازات های اسلامی ممکن است این گونه به نظر برسد که فقه جزایی اسلام، رویکرد خشن و سرسختی با خطاکاران دارد، لیکن  با واکاوی آموزه های قرآنی، روایی و فقهی می توان اصل تسامح در نظام جزایی اسلام را استنتاج کرد که مبنا و قاعده ای در مراحل کشف، تحقیق، اثبات و صدور حکم است. این پژوهش بر آن است تا با اتکاء به روش تحلیلی توصیفی وجود اصل تسامح در فقه جزایی اسلام را اثبات  و کیفیت تاثیرگذاری آن را در فقه جزایی بررسی کند. سفارش به توبه، خودداری از اقرار، دفع حدود با شبهه، الزامی بودن تعدد اقرار و شهود در اثبات جرم، جلوه های روشن اصل تسامح در مجازات های اسلامی هستند که بیانگر رویکرد شریعت اسلام در صیانت از کرامت انسانی از یک سو و ترغیب به بزه پوشی، جرم زدایی و کیفرزدایی از دیگر سو است. این اصل به حدود اختصاص ندارد و می تواند مبنای حقوق کیفری اسلام قرار گیرد و سایر مجازات های شرعی را نیز شامل شود. اثبات و تحلیل اصل یادشده، رفع ابهام و پاسخ گویی به چالش های موجود در حقوق جزایی اسلام را نتیجه می دهد.

نویسندگان

فاطمه کراچیان ثانی

دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور تهران

سید محمد صدری

دانشیار دانشگاه پیام نور تهران

احمد باقری

استاد دانشگاه تهران

محمد صادق جمشیدی راد

دانشیار دانشگاه پیام نور تهران

حیدر امیرپور

استادیار دانشگاه پیام نور تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن مجیدآمدی، عبدالواحدبن محمد، تصنیف غرر الحکم و در الکلم، ...
  • ابن براج، عبدالعزیزبن نحریر، مهذب، قم: اسلامی، ۱۴۰۶ق ...
  • ابن ادریس، محمدبن احمد، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی ، چاپ ...
  • ابن انس، مالک، المدونه، بی جا: دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی، الخصال، قم: جامعه المدرسین، ۱۳۶۲ ...
  • ابن بابویه، محمدبن علی ، من لایحضره الفقیه، چاپ دوم، ...
  • ابن جزی، محمدبن حمد، قوانین الفقهیه، بی جا: مطبعه النهضه ...
  • ابن رشد، محمدبن احمد، بدایه المجتهد و نهایه المقتصد، قاهره: ...
  • ابن زهره، حمزهبن علی، غنیه النزوع، قم: امام صادق(ع)، ۱۴۱۷ق ...
  • ابن شعبه، حسن بن علی، تحف العقول، چاپ دوم، قم: ...
  • ابن قدامه، عبدالله بن احمد، المغنی، بی جا: مکتبه القاهره، ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دار ...
  • ابن ماجه، محمدبن یزید، سنن ابن ماجه، بی جا: دار ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، چاپ سوم، بیروت: دار ...
  • ابن نجیم، زین الدین بن ابراهیم، البحر الرائق شرح کنز ...
  • ابن همام، محمدبن عبدالواحد، فتح القدیر، بی جا: دارالفکر، بی ...
  • ابوداود، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داوود، بیروت: المکتبه العصریه، ...
  • اعرجی، عبدالمطلب بن محمد، کنزالفوائد، قم: اسلامی، ۱۴۱۶ق ...
  • انصاری، زکریابن محمد، اسنی المطالب فی شرح روض الطالب، بی ...
  • بجنوردی، حسن، القواعد الفقهیه، قم: نشر الهادی، ۱۴۱۹ق ...
  • بخاری، محمدبن اسماعیل، صحیح البخاری، بی جا: دار طوق النجاه، ...
  • بیهقی، احمدبن حسین، سنن الکبری، بیروت: موسسه الرساله، ۱۴۲۱ق ...
  • بیهقی، احمدبن حسین ، سنن الکبری، چاپ سوم، بیروت: دار ...
  • ترمذی، محمدبن عیسی، سنن ترمذی، بیروت: دار الغرب الاسلامی، ۱۹۹۸م ...
  • حاجی ده آبادی، احمد، قواعد فقه جزایی، قم: پژوهشگاه حوزه ...
  • حر عاملی، محمدبن حسن، وسائل الشیعه، قم: آل البیت، ۱۴۰۹ق ...
  • حسینی شیرازی، محمد، موسوعه الاستدلالیه فی الفقه الاسلامی(الحدود و التعزیرات)، ...
  • حسینی مراغی، عبدالفتاح بن علی، العناوین الفقهیه، قم: اسلامی، ۱۴۱۷ق ...
  • حسینی، سیدمحمد، سیاست جنایی در اسلام و در جمهوری اسلامی ...
  • حسینی، سیدمحمد ، فرهنگ لغات و اصطلاحات فقهی، تهران، سروش، ...
  • حسینی، سیدمحمد ، متولی زاده نایینی، «بررسی نظریه برچسب زنی ...
  • حلبی، ابوصلاح، کافی فی الفقه، اصفهان: کتابخانه عمومی امام امیرالمومنین،۱۴۰۳ق ...
  • حمیری، نشوان بن سعید ، شمس العلوم، بیروت: دار الفکر ...
  • خطیب شربینی، محمدبن احمد، مغنی المحتاج، بی جا: دارالکتب العلمیه، ...
  • خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، قم: مطبوعات دار العلم، بی ...
  • خوانساری، احمد، جامع المدارک، چاپ دوم، قم: اسماعیلیان، ۱۴۰۵ق ...
  • خوئی، ابوالقاسم، مبانی تکمله المنهاج، قم: احیاء آثار الامام الخوئی، ...
  • دسوقی، محمدبن احمد، حاشیه الدسوقی علی الشرح الکبیر، بی جا: ...
  • دمیاطی، محمدشطا، اعانه الطالبین، بی جا: دارالفکر، ۱۴۱۸ق ...
  • دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، چاپ دوم، تهران: چاپ و ...
  • روحانی، صادق، فقه الصادق، قم: دارالکتاب مدرسه امام صادق(ع)، ۱۴۱۲ق ...
  • زیلعی حنفی، عثمان بن علی، تبیین الحقائق شرح کنز الدقائق، ...
  • سبزواری، عبدالاعلی، مهذب الاحکام، چاپ چهارم، قم: المنار، ۱۴۱۳ق ...
  • سبزواری، محمد، ارشاد الاذهان الی تفسیر القرآن، بیروت: دار التعارف ...
  • سعدی، عبدالرحمن، تیسیر الکریم الرحمن فی تفیسر کلام المنان، چاپ ...
  • سیوری، مقدادبن عبدالله، آیات الاحکام، قم: مرتضوی، ۱۴۲۵ق ...
  • شمس الائمه سرخسی، محمدبن احمد، مبسوط، بیروت: دار المعرفه، ۱۴۱۴ق ...
  • شوکانی، محمد، نیل الاوطار، مصر: دار الحدیث، ۱۴۱۳ق ...
  • شهید اول، محمدبن مکی، القواعد و الفوائد، قم: کتابفروشی مفید، ...
  • شهید اول، محمدبن مکی ، غایه المراد، قم: دفتر تبلیغات ...
  • شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الافهام، قم: معارف ...
  • شیرازی، ابراهیم بن علی، المهذب فی فقه الامام الشافعی، بی ...
  • صابونی، محمدعلی، روائع البیان تفسیر آیات الاحکام، چاپ سوم، بیروت: ...
  • صاحب جواهر، محمدحسن، جواهر الکلام، چاپ هفتم، بیروت: داراحیاء التراث ...
  • صادقی، محمدهادی، «بزه پوشی»، مجله حقوقی دادگستری، تهران، ۱۳۷۸، شماره ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله، التعزیر احکامه و حدوده، بی جا: ...
  • طباطبایی، علی بن محمد، ریاض المسائل، قم: آل البیت(ع)، ۱۴۱۸ق ...
  • طوسی، محمدبن حسن، الخلاف، بی جا: اسلامی، ۱۴۰۷ق ...
  • طوسی، محمدبن حسن ، المبسوط، چاپ سوم، تهران: مکتبه المرتضویه، ...
  • طوسی، محمدبن حسن، النهایه، چاپ دوم، بیروت: دار الکتاب العربی ...
  • طوسی، محمدبن حسن، تهذیب الاحکام، چاپ چهارم، تهران: دارالکتب اسلامیه، ...
  • طوسی، نصیرالدین، اخلاق ناصری، به تصحیح: مجتبی مینوی، علیرضا حیدری، ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، تحریر الاحکام، مشهد: آل البیت، ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، قم: آل البیت، ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، قواعد الاحکام، قم: اسلامی، ۱۴۱۳ق ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، مختلف الشیعه، چاپ دوم، قم: ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب، مشهد: مجمع البحوث ...
  • عوده، عبدالقادر، التشریع الجنائی الاسلامی، بیروت: دار الکاتب العربی، بی ...
  • فاضل هندی، محمدبن حسن، کشف اللثام، قم: اسلامی، ۱۴۱۶ق ...
  • فخرالمحققین، محمدبن حسن، ایضاح الکفایه، قم: اسماعیلیان، ۱۳۸۷ ...
  • فخررازی، محمدبن عمر، تفسیر الکبیر، چاپ سوم، بیروت: دار احیاء ...
  • فیض کاشانی، ملا محسن، مفاتیح الشرائع، قم: کتابخانه آیت الله ...
  • فیض کاشانی، ملا محسن، وافی، اصفهان: کتابخانه امام امیرالمومنین، ۱۴۰۶ق ...
  • فیومی، احمدبن محمد، المصباح المنیر، قم: دار الرضی، بی تا ...
  • قرطبی، محمدبن احمد، جامع ا لاحکام القرآن، تهران: ناصرخسرو، ۱۳۶۴ ...
  • کاشف الغطاء نجفی، حسن بن جعفر، انوار الفقاهه، نجف: کاشف ...
  • کلانتری خلیل آباد، عباس؛ گلستان رو، صدیقه، «احتیاط در دماء ...
  • کاسانی الحنفی، ابوبکربن مسعود، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، چاپ ...
  • کلینی، محمدبن یعقوب، کافی، قم: دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق ...
  • متقی، علی بن حسام الدین، کنز العمال، بیروت: موسسه الرساله، ...
  • مجلسی، محمدتقی بن مقصودعلی ، روضه المتقین، چاپ دوم، قم: ...
  • محقق حلی، جعفربن حسن، شرایع الاسلام، چاپ دوم، قم: اسماعیلیان، ...
  • محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، چاپ دوم، بی جا: ...
  • مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت: دار الاحیاء تراث العربی، ...
  • معاونت آموزش و تحقیقات قوه قضاییه، مجموعه نظریات مشورتی فقهی ...
  • مفید، محمدبن محمد، المقنعه، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید، ...
  • مقدس اردبیلی، احمدبن محمد ، مجمع الفائده و البرهان، قم: ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، انوار الفقاهه- کتاب الحدود و التعزیرات ، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، تعزیر و گستره آن ، قم: مدرسه ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، قواعد الفقهیه، چاپ سوم، قم: مدرسه امام ...
  • موسوی اردبیلی، عبدالکریم، فقه الحدود و التعزیرات، چاپ دوم، قم: ...
  • موسوی بجنوردی، سیدمحمد، قواعد فقهیه، تهران: مجد، ۱۳۸۵ ...
  • موسوی گلپایگانی، محمدرضا، در المنضود فی احکام الحدود، قم: دارالقرآن ...
  • موسوی گلپایگانی، کتاب الشهادات، قم: جناب مقرر کناب ، ۱۴۰۵ق ...
  • نراقی، احمدبن محمدمهدی، جامع السعادات، نجف: مطبعه النعمان، بی تا ...
  • نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: ...
  • نووی، یحیی بن شریف، المجموع شرح المهذب، بی جا: دارالفکر، ...
  • وزاره الاوقاف والشئون الاسلامیه الکویت، الموسوعه الفقهیه الکویتیه، چاپ دوم، ...
  • نمایش کامل مراجع