محمود حسین پورکوهشایی - Department of Psychology, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran
کبری حاجعلی زاده - Department of Psychology, Bandar Abbas Branch, Islamic Azad University, Bandar Abbas, Iran
مریم کلهرنیاگلکار - Department of psychology, Karaj branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran

هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پریشانی ­های روان­شناختی، سبک ­های مقابله ­ای و کیفیت زندگی و ادراک بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ بود. روش ها: تحقیق کاربردی حاضر از نوع  شبه آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه­کننده به مراکز درمانی و انجمن دیابت شهر تهران بود. نمونه گیری به صورت داوطلبانه در دسترس بود افراد پس از انتخاب، به صورت تصادفی ساده در دو گروه درمان پذیرش و تعهد (۲۰=n)، و گروه کنترل (۲۰=n) جایگزین شدند. داده ­ها با استفاده از پرسشنامه های کیفیت زندگی، پاسخ های مقابله، ادراک بیماری، مقیاس پریشانی روان­شناختی جمع ­آوری شد. درمان بر مبنای پذیرش و تعهد (۹ جلسه ۹۰ دقیقه ­ای به صورت هفتگی) در گروه مداخله اجرا شد. داده­ ها با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: بین دو گروه مداخله و کنترل در زمینه های پریشانی روان­شناختی، تصویر بدنی و باورهای اختلال خوردن تفاوت معناداری وجود دارد (۰/۰۵>P-Value) میانگین پریشانی­ روان­شناختی، سبک ­های مقابله ­ای هیجان مدار و توجه گردانی در گروه مداخله در پس­ آزمون پایین­تر از گروه کنترل بود (۰/۰۱>P-Value). همچنین میانگین سبک ­های مقابله ­ای مساله ­مدار، سرگرمی اجتماعی، کیفیت زندگی و ادراک از بیماری در گروه مداخله در پس ­آزمون بالاتر از گروه  کنترل بود (۰/۰۱>P-Value). نتیجه گیری: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تاثیر معناداری بر پریشانی روان­شناختی، سبک ­های مقابله ­ای، کیفیت زندگی و ادراک بیماری دارد بنابراین به منظور کاهش مشکلات روانی اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی در بیماران دیابتی نوع ۲ پیشنهاد می گردد.

Psychological Distress, Coping Styles, Quality of Life, Diabetes., پریشانی روان­شناختی, سبک­های مقابله­ای, کیفیت زندگی, دیابت.