آرزو ملک نیا - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کیانوش هاشمیان - دانشیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
خدیجه ابوالمعالی الحسینی - دانشیار گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

هدف این پژوهش تبیین روابط ساختاری بین کیفیت روابط والد-فرزند و جو عاطفی مدرسه با قلدری در مدرسه با ارزیابی نقش میانجیگر خودپنداره بود. جامعه آماری دانشآموزان متوسطه سال تحصیلی ۹۷-۹۶ تهران بودند که با روش نمونهبرداری خوشهای چندمرحلهای ۲۰۵ دانشآموز دختر و ۲۰۵ دانشآموز پسر انتخاب شدند. گردآوری دادهها از طریق پرسشنامه قلدری ایلی نویز (۲۰۰۱)، پرسشنامه ارزیابی رابطه والد-فرزند فاین و همکاران (۱۹۸۳)، پرسشنامه خودپنداره ساراسوت (۱۹۵۷) و جو اجتماعی- عاطفی مدرسه پاشا امیری (۱۳۸۸) استفاده شد. برایتحلیل از مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که کیفیت رابطه پدر-فرزند با مولفههای قلدری و زدوخورد قلدری بهصورت منفی و با مولفه قربانی آن بهصورت منفی همبسته است. کیفیت رابطه مادر-فرزند و مولفه استقلال جو عاطفی مدرسه با هر سه مولفه قلدری بهصورت منفی همبسته بود. مولفه ساختار جو عاطفی مدرسه تنها با مولفه قربانی قلدری بهصورت منفی همبسته بود. مولفه حمایت جو عاطفی مدرسه تنها با مولفه زدوخورد قلدری بهصورت منفی همبسته بود. درنهایت همه مولفههای خودپنداره با همه مولفههای قلدری بهصورت منفی همبسته بود. ضریب مسیر غیرمستقیم بین آن دو منفی و معنادار است. خودپنداره رابطه بین جو عاطفی مدرسه و قلدری را میانجیگری میکند. ضرایب مسیر کل، مستقیم و غیرمستقیم بین کیفیت رابطه والد–فرزند و قلدری منفی معنادار بود. خودپنداره بهصورت منفی و معنادار رابطه بین کیفیت رابطه والد-فرزند و قلدری را میانجیگری میکند. ضریب مسیر بین خودپنداره و قلدری نیز منفی و معنادار بود.

جو عاطفی مدرسه, خودپنداره, قلدری, کیفیت ارتباط والد-فرزند